Ο εμπρησμός στα γραφεία σύνταξης της Athens Voice είναι μία πολύ ανησυχητική εξέλιξη για τη δημοκρατία και την ελευθεροτυπία στον τόπο μας.
Κι αυτό για δύο λόγους που θα έπρεπε να είναι προφανείς, αλλά μάλλον δεν είναι.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι αποτελεί μία βίαιη ενέργεια που σκοπεύει στην καταστροφή και εμπεριέχει το ρίσκο και της απώλειας ζωής ακόμα ακόμα. Όταν βάζεις μία φωτιά ποτέ δεν ξέρεις τι θα γίνει. Η κλιμάκωση της βίας είναι πολύ ανησυχητικό φαινόμενο.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι πρόκειται για ευθεία βολή στην ελευθεροτυπία. Ο δημοσιογράφος που νιώθει ότι απειλείται δεν μπορεί να κάνει καλά τη δουλειά του. Και η δουλειά του ήταν και είναι πάντα, ιστορικά, να παρουσιάζει τις ειδήσεις όπως εκείνος νομίζει.
Ας μείνουμε λίγο στο θέμα της ελευθεροτυπίας γιατί δεν συζητείται επαρκώς στη χώρα μας. Πολλοί πιστεύουν ότι τα μέσα ενημέρωσης δεν χρειάζονται. Άλλοι γιατί τα θεωρούν λειψά, άλλοι γιατί τα θεωρούν διαπλεκόμενα. Στα χρόνια της κρίσης αυξήθηκαν αυτές οι κριτικές. Πώς όμως μπορείς να ενημερωθείς αλλιώς; Υπάρχει τρόπος; Όχι βέβαια. Αντίθετα, χωρίς μέσα ενημέρωσης, η είδηση παραδίδεται στα χέρια μηχανισμών. Ποιος την παράγει, γιατί, πού την απευθύνει; Σε αυτά τα ερωτήματα, απαντά ο χώρος των Μέσων, που έρχεται ακριβώς και μπαίνει ανάμεσα στον πομπό και τον δέκτη και φιλτράρει την είδηση. Ναι, τη φιλτράρει. Πού είναι το πρόβλημα; Αυτός ήταν και είναι ο ρόλος του δημοσιογράφου, να διαμεσολαβεί. Αν κάνει καλά τη δουλειά του, αυτό που φτάνει στον αναγνώστη είναι ένας ολόκληρος κόσμος, ένα πολιτισμικό σύμπαν που ξεπερνάει κατά πολύ την όποια είδηση έστειλε αρχικά κάποια πηγή. Και η ελευθεροτυπία υπάρχει για να υπάρχει και μεγάλη ποικιλομορφία από αυτούς τους μικρούς κόσμους των ειδήσεων ώστε να μπορεί να διαλέξει ο αναγνώστης τελικά μόνος του. Αλλιώς θα ζούσαμε σε μία έρημο προκατασκευσμένου λόγου.
Με αυτό δεν θέλω να σχολιάσω την όποια ανάληψη ευθύνης έγινε. Έχω πάψει να διαβάζω ανακοινώσεις ομάδων που χρησιμοποιούν βία, ήδη από τις αρχές του ’90. Δεν με ενδιαφέρει η συλλογιστική ανθρώπων που δεν γνωρίζουν και κρατάνε όπλα και εργαλεία βίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπερασπίζω την πολιτική και δημοσιογραφική μελέτη της τρομοκρατικής ή όπως αλλιώς έχει ορισθεί, βίας. Προφανώς και όλα τα κοινωνικά φαινόμενα πρέπει να μελετώνται, ιδιαίτερα από τον επιστημονικό κόσμο.
Πίσω στον πραγματικό κόσμο της καθημερινότητας, δεν σημαίνει ότι συμφωνώ και με αυτόν τον συντηρητικό χυλό που δήθεν κόπτεται ότι είναι κατά της βίας γενικά. Άλλο η «βία» ενός παιδιού που φωνάζει ένα σύνθημα κατά της αστυνομίας, άλλο η «βία» ενός γκράφιτι σε έναν τοίχο, άλλο η βία ενός πένητα που υπερασπίζεται το σπίτι του ή τη ζωή του από τις κάθε λογής εξουσίες. Η βία δεν είναι κάτι ενιαίο ούτε συμπαγές ώστε να επιδέχεται μία μόνο ερμηνεία ή να προσεγγίζεται χωρίς να αναφαίνονται οι ιεραρχήσεις και οι κλιμακώσεις της. Αλλιώς θα καταλήγαμε να μαθαίνουμε ότι ο Σπάρτακος ήταν ένας τρομοκράτης και όχι ένας εξεγερμένος.
Αλλά αυτές είναι άλλες κουβέντες, για το μετά. Πρώτα οφείλουμε να σηκώσουμε ένα τείχος υπεράσπισης πάνω από όλα της ζωής και στη συνέχεια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε αυτά ανήκει και το δικαίωμα στο λόγο. Τουλάχιστον στον τόπο μας που περηφανευόμαστε για τους προγόνους, αυτό το δικαίωμα οφείλουμε να το υπερασπίσουμε. Για όλους και χωρίς όρους.
Δημοσιεύτηκε στην Ελευθερία Ιωαννίνων το Σάββατο 8 Νοεμβρίου
