Κυριακή 30 Αυγούστου 2009

AZIF από την ομάδα Κι όμως Κινείται -Μια όμορφη παράσταση στην αρχαία Δωδώνη από τον Δήμο Δωδώνης

Την Παρασκευή το βράδυ στο λυόμενο θέατρο του αρχαιολογικού χώρου της Δωδώνης, κάτω
από μια φέτα φωτεινού φεγγαριού που ακουμπούσε στην Oλύτσικα, είδαμε την παράσταση σύγχρονου χορού AZIF από την ομάδα χορού Κι όμως κινείται. Η παράσταση παρουσίαζε τη ζωή του τσίρκου, του ακροβάτη, του γελωτοποιού, της μπαλαρίνας και μιας εργαζόμενης. Ο θίασος, φτάνει στην πόλη και ετοιμάζεται για την παράσταση. Οι ήρωες ζουν για εκείνες τις λίγες στιγμές στους προβολείς, εκεί που δείχνουν τον πιο


μαγικό εαυτό τους και το κοινό τους θαυμάζει. Η ζωή τους όμως δεν είναι μόνο μπροστά στους προβολείς, αλλά και πίσω. Εκεί στην καθημερινότητα, με τις ταπεινές ασχολίες του πλυσίματος των ρούχων, της οινοποσίας, της προπόνησης. Κι ακόμα με τον έρωτα, το φλερτ, τις σκέψεις, τη μοναξιά. Μέσα σε ένα λιτό, λειτουργικό και μοντέρνο σκηνικό, οι χορευτές, ώριμοι, καλογυμνασμένοι, εκφραστικοί, μας παρουσίασαν μια πολύ ζωντανή και πρωτότυπη παράσταση αναδεικνύοντας πέρα από τη δυναμική της χορευτικής τέχνης και μια εικαστικότητα καθώς και μια απρόσμενη θεατρικότητα που μας άρεσε.Με έναν έντονο ερωτισμό εξ αρχής υποδηλώνουν την ελευθεριότητα που εκφράζει το τσίρκο, αλλά και τα όρια που συναντά ο ελεύθερος άνθρωπος μέσα στο πλέγμα των σχέσεων. Ο ακροβάτης που καταρρέει όταν βλέπει την αγαπημένη του με άλλον, η γυναίκα που αισθάνεται δυνατή ώστε να χορεύει ελεύθερα, αλλά και αδύναμη όταν μένει μόνη, το κορίτσι που αδυνατεί να εκφράσει τον εσωτερικό του κόσμο και χορεύει ξέφρενα σε ένα κρεσέντο νεύρωσης, ο ερωτευμένος νέος που πολύ θα ήθελε να υποταχθεί για πάντα στον έρωτά του, αλλά…Η καλή μουσική, η φροντίδα στις λεπτομέρειες και πάνω από όλα η αξιοσύνη των χορευτών (εξαιρετική η Χριστίνα Σουγιουλτζή), έφτιαξαν τελικά μια ολοκληρωμένη, όμορφη παράσταση που άρεσε στον λιγοστό κόσμο- όχι πάνω από 100 άνθρωποι διάλεξαν να πάνε αυτό το ωραίο καλοκαιρινό βράδυ ως αυτόν τον υπέροχο αρχαιολογικό χώρο που τώρα με την Εγνατία είναι μόλις 10 λεπτά από τα Γιάννενα. Ίσως ο κόσμος να ήταν περισσότερος αν είχε προβληθεί


καλύτερα η παράσταση. Παρά τις χιλιάδες αφίσες που κολλήθηκαν στην πόλη, επικοινωνιακά το αποτέλεσμα θα ήταν καλύτερο αν ο τοπικός Τύπος (που δεν ενδιαφέρθηκε βέβαια να ψάξει μόνος του στοιχεία) ήταν κατάλληλα εφοδιασμένος για το περιεχόμενο και το είδος της παράστασης ή αν προσεγγιζόταν το νεανικό κοινό που ενημερώνεται πλέον αποκλειστικά από τα μπλογκ και τις ιστοσελίδες.
Το πρόβλημα όμως δεν είναι επικοινωνιακό, αλλά έχει να κάνει με την απουσία πολιτισμού στα Γιάννενα. Οι τοπικές αρχές και κυρίως ο Δήμος και η νομαρχία δεν έχουν κανένα σχεδιασμό και καμιά έμπνευση. Όταν κάποτε στα "Ηπειρωτικά" του δήμου Ιωαννιτών βλέπαμε τα μπαλέτα του Μινσκ, τον Χατζιδάκι ή τις Ροές της Σ. Σπυράτου και φέτος έχουμε απλώς μια συρραφή από θέατρα που περιοδεύουν, τότε κατανοεί κανείς ότι έχει χαθεί ο δεσμός του κοινού με το σύγχρονο γίγνεσθαι του πολιτισμού.
Η παράσταση στη Δωδώνη διοργανώθηκε από τον Δήμο Δωδώνης, ο οποίος μάλιστα την πρόσφερε δωρεάν. Όταν ένας μικρός δήμος του νομού Ιωαννίνων μπορεί να προσκαλεί σύγχρονα σχήματα με πρωτότυπο περιεχόμενο (γιατί είχε κι άλλες, καλές εκδηλώσεις-εδώ), τότε τα πάντα είναι δυνατά. Ακόμα κι ένα φεστιβάλ σύγχρονου χορού θα μπορούσε να διοργανωθεί στα Γιάννενα (ή στο Δήμο Δωδώνης, γιατί όχι;). Φαίνεται όμως ότι οι περισσότεροι τοπικοί άρχοντες πιστεύουν ότι τα καλοκαίρια είναι για τα πανηγύρια και μόνο.


Μπράβο συνεπώς στο Δήμο Δωδώνης που μας πρόσφερε αυτήν την παράσταση, κι ελπίζουμε να συνεχίσει έτσι, αφήνοντας ίσως για λίγο στην άκρη την γκρίνια για την αναστήλωση του αρχαίου θεάτρου, για πράγματα πιο δημιουργικά, στα οποία όπως φαίνεται τα πάει μια
χαρά.

Σάββατο 29 Αυγούστου 2009

Δημόσιες υπηρεσίες: Ας παραδεχτούν και ας δώσουν κάποτε εξηγήσεις για συγκεκριμένα λάθη

Στην υπόθεση της απαγωγής στην Αμερική, όπου και βρέθηκε μια γυναίκα 29 χρονών μετά από 18 χρόνια ομηρείας στα χέρια του απαγωγέα της, η αστυνομία με δημόσιες δηλώσεις λειτουργών της «κατηγορεί» τον εαυτό της, γιατί πριν από τρία χρόνια, ενώ επισκέφτηκε το σπίτι του απαγωγέα μετά από μαρτυρίες γειτόνων, δεν έκανε έρευνα ώστε να βρει και το κορίτσι, που ζούσε στην πίσω αυλή.
Τόσα χρόνια που θυμάμαι τον εαυτό μου, καμιά υπηρεσία στην Ελλάδα δεν «κατηγορεί»τον εαυτό της για συγκεκριμένα λάθη. Ουδέποτε η αστυνομία, η πυροσβεστική ή η πολεοδομία και όποια άλλη υπηρεσία, βγήκε να παραδεχτεί ότι έκανε λειψή δουλειά. Όχι να πει γενικά ότι έχει αδυναμίες, γιατί τότε οι δικαιολογίες είναι πολλές (ελλείψεις προσωπικού, λίγα κονδύλια κλπ). Αλλά σε κάτι συγκεκριμένο, να βγουν αμέσως και να παραδεχτούν συγκεκριμένα λάθη. Στην Ελλάδα γίνονται ΕΔΕ, η υπόθεση πάει στον εισαγγελέα, η κυβέρνηση δηλώνει σταθερά ότι «θα βάλει το μαχαίρι στο κόκαλο» και μετά δεν γίνεται τίποτα.
Και το πρόβλημα που προκύπτει δεν είναι ότι δεν υπάρχει ηθική, δεοντολογία και έγνοια για το κοινό καλό, στις δημόσιες υπηρεσίες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι ποτέ δεν έρχεται η κάθαρση, ποτέ δεν μαθαίνουμε τι έγινε στην πραγματικότητα. Κι έτσι, εκεί που θα έπρεπε να υπάρξει μια εξήγηση και ένα συγγνώμη, καταλήγουμε να αναλωνόμαστε σε προκαταλήψεις και αστικούς μύθους. Τις φωτιές τις ανάβουν Τούρκοι κατάσκοποι, αναρχικοί ή… μέλη του ΠΑΣΟΚ (αυτά δεν έλεγαν διάφοροι το 2007;), στο τέλος καταλήγουμε σε μια γιαγιά που έφτιαχνε κόλλυβα κι εν τέλει μένουμε με τα καμένα και το ηρωικό δημόσιο να κάνει πάντα «ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν» στις πυρκαγιές.
Αλλά ακόμα και για ένα χαρτί να πας σε μια υπηρεσία, ουδέποτε θα ακούσεις μια συγγνώμη, έναν ενθαρρυντικό λόγο, μια εξήγηση. Πρόσφατα σε δημόσια υπηρεσία, που πήγα να κάνω μια διόρθωση (για δικό τους λάθος) σφάζονταν μπροστά μου υπάλληλοι και προϊστάμενος για το πώς θα πάρουν άδεια. Φωνές και κακό. Και σε μένα να μου μιλάει ο υπάλληλος λες και τον ενοχλώ (ε, προφανώς τον ενοχλούσα τον γίγαντα που ετοιμαζόταν για πόλεμο για τη σωστή ημερομηνία άδειας).
Όχι δεν χρειάζεται να στέλνουμε δήθεν στον εισαγγελέα τους κακούς υπαλλήλους και την ανεύθυνη ηγεσία του κρατικού μηχανισμού όταν προκύπτει πρόβλημα. Ας τους ζητήσουμε απλώς να δηλώνουν δημόσια τα λάθη τους, ειδικά όταν αυτά προκαλούν προβλήματα στον πολύ κόσμο, και να μας εξηγούν πώς έγιναν αυτά τα λάθη. Ας τους βάλουμε στη βάσανο να εξηγήσουν και να απολογηθούν δημόσια.

Τετάρτη 26 Αυγούστου 2009

Ο Χάρι Πότερ και ο Ημίαιμος Πρίγκιψ- Μια ιστορία για έναν κόσμο που έχει ανάγκη τις ιστορίες


Ο Χάρι Πότερ και ο Ημίαιμος Πρίγκιψ είναι μία από τις δύο ομορφότερες ταινίες της σειράς, μαζί με την πρώτη. Και σίγουρα μια από τις ενδιαφέρουσες συνέχειες, ενδεικτική του υψηλού επιπέδου συνολικά των ταινιών του Χάρι Πότερ, ενός επιπέδου που μας επιτρέπει να συζητάμε για ένα κινηματογραφικό φαινόμενο με πολλαπλή κοινωνική επιρροή, τουλάχιστον σε εκείνο το πεδίο που αποκαλούμε μαζική ψυχαγωγία στις μέρες μας.
Είναι μια όμορφη ταινία γιατί δίνει πολύ χώρο και χρόνο στους τρεις κεντρικούς ήρωές της και τον περίγυρό τους, δομώντας με επάρκεια το μαγικό τους κόσμο. Τους βλέπουμε για δύο ώρες σχεδόν να ζουν την καθημερινότητά τους μέσα σε έναν εναλλακτικό κόσμο και πειθόμαστε ότι ένας τέτοιος κόσμος είναι εφικτός, ότι αποτελεί μια πιθανότητα. Τα μαγικά φίλτρα, οι μεταμορφώσεις, η αρχιτεκτονική, όλα παραπέμπουν σε έναν κόσμο που έχουμε μάθει να τον νομίζουμε οικείο και παράλληλα να τον θεωρούμε μαγικό- μαγικό ως κόσμο της μαγείας εντός της ταινίας, αλλά και μαγικό ως κόσμο φιλμικό, ως κατασκευή δηλαδή, ως ψέμα που φτιάχνει η βιομηχανία του θεάματος.
Είναι μάλιστα αξιοπρόσεκτο ότι σε αυτήν την έκτη ταινία, είναι ακριβώς αυτός ο μαγικός κόσμος που κερδίζει το ενδιαφέρον του θεατή κι όχι τόσο η δράση η οποία είναι πολύ περιορισμένη, προς το τέλος κυρίως και χωρίς εντυπωσιακές ανατροπές. Θα μπορούσαμε να συζητήσουμε γι’ αυτές, αλλά είναι τόσο γνωστά πια τα βιβλία και η ιστορία, που δεν έχει νόημα- ας κρατήσουμε συνεπώς την αρχή να μην αποκαλύπτουμε το φινάλε (για το οποίο όμως ενημερωνόμαστε αν θέλουμε από εδώ).
Ο κινηματογραφικός Χάρι Πότερ όμως ξεχωρίζει στο επίπεδο της κατασκευής όχι γιατί έχει προσεγμένα κοστούμια και σκηνικά ή γιατί προσέχει τις λεπτομέρειες (που τα κάνει όλα αυτά στο μέγιστο), αλλά γιατί διαθέτει πνοή, γιατί δίνει νόημα στον κόσμο (του). Σε αυτήν την ταινία, που μοιάζει να μην συμβαίνει τίποτα εντυπωσιακό στη δράση, όλα συμβαίνουν από πίσω, υπονοούνται. Το Κακό είναι κρυμμένο αλλά υπαρκτό, η δύναμή του είναι τέτοια που βαραίνει πάνω στους ανθρώπους- μάγους και μαγκλ. Η προσθήκη της πρώτης σκηνής όπου οι Θανατοφάγοι εφορμούν στο αληθινό Λονδίνο και καταστρέφουν μια γέφυρα, υποσημειώνει ακριβώς αυτήν την πρωτοφάνερη μετά από χρόνια ύπαρξη του Κακού στον κόσμο (μας). Όσα συμβαίνουν συνεπώς στον μαγικό κόσμο και στον κόσμο των ανθρώπων, σκιάζονται από την ύπαρξη ενός άλλου κόσμου, σκοτεινού και δυνατού τόσο ώστε να απειλεί τους άλλους δύο.
Και η ευτυχία εκείνη της πρώτης ταινίας όπου τα μικρά παιδιά περνούσαν απλώς μέσα από έναν τοίχο για να αλλάξουν κόσμο, τώρα μετατρέπεται σε μεγάλη αγωνία, αφού οι
«γέφυρες» μεταξύ του κόσμου του καλού και του κακού, φέρνουν πια δυσοίωνα μηνύματα. Στο τέλος, μια τέτοια «γέφυρα» θα φέρει τους κακούς εντός του καλού. Το κακό κρύβεται μέσα μας. Κι ακόμα κι ένα ταπεινό αντικείμενο μπορεί να κρύβει την ψυχή του κακού.

Για όσους δεν διαβάσαμε τον Χάρι Πότερ σε βιβλίο (και δεν έχω διάθεση να το ξεκινήσω τώρα) η κινηματογραφική του εκδοχή, μας έδειξε έναν δρόμο προς ένα νέο είδος κινηματογράφου, αυτόν της μαζικής ψυχαγωγίας για όλον τον κόσμο. Ξέρω ότι η συζήτηση γι’ αυτό το είδος γίνεται πολλές φορές με ένταση και ιδεολογικοποιημένα επιχειρήματα. Τα επιχειρήματα όμως του παλιού κόσμου δεν επαρκούν εδώ. Ο Χάρι Πότερ είναι ταυτόχρονα ένα προϊόν της βιομηχανίας του θεάματος, αλλά και προϊόν του καιρού της εικόνας, των δικτυώσεων, του πολυπολιτισμού, της ταχύτητας της πληροφορίας. Η σοβαρότητα με τον οποίο τον αντιμετώπισαν εξ αρχής οι συντελεστές του, τον έκαναν πραγματικό κινηματογράφο σε σχέση με άλλες επικές ιστορίες στην οθόνη που παρέμειναν στο επίπεδο του «παραμυθιού» που στοχεύει στην καλοπέραση του θεατή.
Ο Χάρι Πότερ και ο Άρχοντας των Δακτυλιδιών (αλλά και τα X- Men ή το Lost για να πω δύο πρόχειρα παραδείγματα) έθεσαν με το δικό τους τρόπο, το ζήτημα της ταυτότητας και της ύπαρξης. Και το έκαναν απευθυνόμενα σε ένα τεράστιο κοινό, το οποίο μοιάζει να αντιμετωπίζει τα προβλήματα ύπαρξης και ταυτότητας, μόνο του, χωρίς καμιά βοήθεια, με «εργαλεία» του παρελθόντος.
Σε ένα παιδί που μπορεί σήμερα να βρει οποιαδήποτε πληροφορία σε ένα δευτερόλεπτο στο ίντερνετ, ή να έχει δεκάδες δικτυακούς φίλους, αλλά και καθόλου ελεύθερο χρόνο όπως και καθόλου δημόσιο χώρο για να κοινωνικοποιηθεί, σε ένα τέτοιο παιδί λοιπόν, δεν θα του πει τίποτα ούτε ο Παζολίνι, ούτε ο Αντονιόνι- ας μην μπερδεύουμε ανόμοια πράγματα.
Είδα την ταινία μαζί με δεκάδες παιδιά και εφήβους στην κατάμεστη αίθουσα του Odeon Παραλίμνιο. Γνώριζαν τους κώδικες της ταινίας, καταλάβαιναν πότε έκανε κοιλιά και τους «χάιδευε, (στις όντως πολλές σκηνές φλερτ των νεαρών μάγων), πάλλονταν από συγκίνηση στη δραματική κορύφωση. Και βέβαια μιλούσαν στο κινητό, έλεγαν για τις διακοπές τους και κανόνιζαν νέα ραντεβού. Μπορεί να το έχουμε ξεχάσει αλλά αυτό είναι ο κινηματογράφος ως τέχνη, φέρνει κοντά ανόμοιους ανθρώπους. Κι αυτό είναι σήμερα το κοινό, αυτός ο κόσμος βλέπει κινηματογράφο και κάνει εισιτήρια. Μπορούμε άραγε να απορρίψουμε αυτό το κοινό τόσο εύκολα;
Το ότι ο Χάρι Πότερ μπορεί να μην είναι τέχνη αλλά μόνο θέαμα είναι ένα ζήτημα. Ό,τι κάνει όμως το κάνει με εντιμότητα, και συνέπεια, και σίγουρα είναι υποψιασμένος για το σε τι κόσμο γεννήθηκε. Και το μήνυμά του είναι απλό: Μετά από έξι ταινίες και δύο ακόμα που αναμένονται, θυμάται πάντα τη θυσία της μητέρας του για να τον σώσει, αγαπάει τους φίλους του κι έχει μια άδολη και επίμονη εναντίωση προς το κακό. Ε, δεν είναι και λίγα όλα αυτά…

Δευτέρα 24 Αυγούστου 2009

Έχω ξεχάσει ποιος ήθελε την αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος

Μ' αυτά και μ' αυτά δεν θυμάμαι, γιατί και ποιος ήθελε να αλλάξει το άρθρο 24 του Συντάγματος για την προστασία του δάσους. Αφού είναι σαφές το τι είναι δάσος και πως τίποτε δεν αλλάζει στο δάσος μετά τις φωτιές (έτσι δεν μας λένε αυτές τις μέρες) τότε γιατί και ποιος ήθελε την αναθεώρηση του συγκεκριμένου άρθρου;Ποιοι βουλευτές και ποιου κόμματος μας έλεγαν ότι δεν πάει άλλο να χαρακτηρίζεται δασική έκταση κάθε θάμνος;
Ποιος ήθελε την αναθεώρηση του Συντάγματος;Με την απορία θα μείνω...

Σάββατο 22 Αυγούστου 2009

Bone 4, Ο Δρακοφονιάς, του Jeff Smith- Ένα θαυμάσιο κόμικς

Όταν το κακό βρίσκεται προ των πυλών, ο λαός συσπειρώνεται. Το ερώτημα είναι με τι στόχο συσπειρώνεται κι αν έχει επαρκή πληροφόρηση. Στο χωριό της κοιλάδας που βρέθηκαν τα ξαδέρφια Μπόουν, επικρατεί τρόμος, όχι όμως γιατί κατάλαβαν ότι οι σκοτεινές δυνάμεις του κακού ετοιμάζονται για πόλεμο, αλλά γιατί πείστηκαν ότι κακοί είναι οι… δράκοι. Τους έπεισε ο Φόουνι Μπόουν ο οποίος αυτοαναγορεύεται σε Δρακοφονιά, στήνει ένα ψεύτικο κακό, συκοφαντεί το καλό και διεγείρει τα πιο ταπεινά αισθήματα των κατοίκων τους οποίους και μετατρέπει σε εθνοφρουρούς και στρατιώτες. Με στόχο βέβαια να τους κατακλέψει στο τέλος και να οικειοποιηθεί το σύνολο του πλούτου του χωριού, τον οποίο και μαζεύει δήθεν για να δελεάσει τον "κακό δράκο. Την ίδια ώρα οι πραγματικοί καλοί, ο Φόουν Μπόουν, η γιαγιά Μπεν, η Θορν και ο Κόκκινος Δράκος παλεύουν με τους πραγματικούς κακούς ενώ ο Λούσιους αντιμάχεται μέσα στο χωριό τη μαζική πλάνη των συγχωριανών του που σαν τους Γερμανούς του ’30, δίνουν με τη θέλησή τους την εξουσία στον εχθρό του λαού και αυταρχικό λαϊκιστή Φόουνι.
Σε αυτήν τη μικρή περίληψη αναφερόμαστε σε όσα συμβαίνουν στην τέταρτη συνέχεια του Bone, του κόμικς του Jeff Smith (εδώ), με τίτλο "Ο Δρακοφονιάς 4", που μόλις εκδόθηκε από τις εκδόσεις Jemma Press (εδώ). Στην πράξη όμως δύσκολα μπορεί να περιγράψει κανείς την ομορφιά αυτού του θαυμάσιου κόμικς, το οποίο δημιούργησε παγκόσμια εντύπωση και προκαλεί το ενδιαφέρον αναγνωστών από 6 ως 96 χρονών.
Αφήστε τα παιδιά σας να το διαβάσουν, διαβάστε το κι εσείς κι αφεθείτε στη σαγηνευτική του δύναμη. Απλά σχέδια σε πρώτο επίπεδο που κρύβουν όμως από πίσω γοητεία και μαγεία, συμπύκνωση γραμμών, ύφους και αισθητικής όσων επί δεκαετίες καταγράφει η ιστορία του κόμικς. Και μια ιστορία που μοιάζει παιδική, αλλά όσο κυλάνε τα καρέ μοιάζει να αποκαλύπτει όσα συμβαίνουν γύρω μας τόσα χρόνια.
Το ότι αυτή η ιστορία παρουσιάζεται από τον Σμιθ με χιούμορ, παιδικότητα και εικαστική δύναμη, αποδεικνύει και τις δυνατότητες που κρύβουν τα κόμικς ως τέχνη. Τη μοναδική τους δύναμη να γειώνουν το φαντασιακό στην αναγνωστική πραγματικότητα και τη δυνατότητά τους να κινούνται με αξιοθαύμαστη ισορροπία ανάμεσα σε ονειρικό και το ρεαλιστικό. Ο Τζεφ Σμιθ, αναδημιουργεί την ιστορία του πάνω στη δυτική παράδοση των μάγων, των δράκων και των ξωτικών, φτιάχνοντας όμως μια ιστορία που διαβάζεται σήμερα με αξιοσημείωτη ευκολία.
Να επισημάνω την εξαιρετική δουλειά που έχει κάνει η Jemma Press στην έκδοση και περιμένουμε με αγωνία τις συνέχειες.

Πέμπτη 20 Αυγούστου 2009

Μετά τις δηλώσεις του Περικλή Κοροβέση και ποιοι θέλουν να ξεχάσουν το '89

Οι δηλώσεις του Περικλή Κοροβέση για μίζες στα κόμματα της αριστεράς το ‘89 προκάλεσαν μια πολύ μεγάλη συζήτηση, η οποία έχει δύο σκέλη.
Στο πρώτο και πιο δημόσιο, τον Κοροβέση τον ρίχνουν στα σκυλιά, τον συκοφαντούν, τον λοιδορούν, ιδιαίτερα στελέχη του Συνασπισμού. Αυτή η έντονη αντίδραση που συνοδεύεται ταυτόχρονα από πρόταση για συμπόρευση ΣΥΝ με ΠΑΣΟΚ (απίστευτος συγχρονισμός), υποδεικνύει ότι κάπου έπεσε μέσα ο Κοροβέσης. Όχι ότι πήραν μίζες τα κόμματα- αυτό δεν το πιστεύω κι όπως φάνηκε από την επόμενη δήλωσή του δεν το πιστεύει και ο ίδιος- αλλά στο ότι η Αριστερά δεν μπορεί να είναι τιμητής του πολιτικού συστήματος, και θα το εξηγήσω παρακάτω αυτό.
Στο δεύτερο σκέλος της δημόσιας συζήτησης που γίνεται κυρίως στο διαδίκτυο, φαίνεται ότι πολλοί, νέα παιδιά κυρίως, υποστηρίζουν τον Κοροβέση και την αριστερά που προβάλλει ο ίδιος, κυρίως λόγω μιας ηθικής στάσης που διαφαίνεται πίσω από τις δηλώσεις του.
Κι επειδή τη θέση μου για τις μίζες την πήρα, οπότε δεν κινδυνεύω να με ρίξει σε κανά Καιάδα κάποιος «μεταρρυθμιστής» αριστερός, ας θυμηθώ δύο κοινωνικές τάσεις που ανέδειξε το 1989 μέσα στην Αριστερά, στους αριστερούς.
Τότε ήμουν στο Ρήγα και τον ΚΚΕ Εσ- Ανανεωτική Αριστερά, το κόμμα του Γιάννη Μπανιά δηλαδή που εναντιώθηκε στον ενιαίο Συνασπισμό, για να κατατροπωθεί, όμως εκλογικά. Από το 1989 ως και το 1993 με τη διάσπαση του Συνασπισμού, αλλά και ως το 2004 (μέσα σε 15 χρόνια συνολικά) είδα πολλούς αριστερούς φίλους και γνωστούς να ακολουθούν δύο δρόμους.
Ο πρώτος ήταν αυτός που ακολούθησαν πολλοί της «ανανεωτικής αριστεράς» (αλλά και της "επαναστατικής" αριστεράς κάτι για το οποίο δεν πολυγίνεται λόγος): Βόλεμα μέσα στους εξουσιαστικούς (και οικονομικούς) μηχανισμούς του ΠΑΣΟΚ. Άλλος δούλευε σε κάποιο «πρόγραμμα» της ΕΕ, άλλος σε κάποιον πασοκικό δήμο, άλλος έμπαινε στον Τύπο, άλλος άνοιγε μια μικρή επιχείρηση υπηρεσιών (μελέτες κλπ) ή και έργων με μόνο πελάτη το Δημόσιο, άλλος γινόταν υπάλληλος του κράτους, ποτέ όμως σε κάποια κοινή δουλειά όπως ταμίας ή κλητήρας, αλλά πάντα κοντά σε κάποιον διευθυντή. Αυτό το βόλεμα ήταν τάση ολόκληρη, αποκλείεται κάποιος να μην έχει έναν τέτοιο γνωστόν στον περίγυρό του. Είναι αλήθεια ότι αυτός ο κόσμος δεν παρέμεινε στην αριστερά, γρήγορα βρέθηκε στο ΠΑΣΟΚ, αρχικά ως ψηφοφόρος, αργότερα επί Σημίτη ίσως και σε κάποια πιο ενεργή ομάδα. Κάποιοι εξ αυτών που «νιώθουν» ακόμα αριστεροί, αλλά ψηφίζουν ΠΑΣΟΚ, είναι που σήμερα φρίττουν με την «αριστερή στροφή" του ΣΥΡΙΖΑ και ενοχλούνται με την παρουσία του Κοροβέση στη Βουλή.
Ο δεύτερος δρόμος ήταν αυτός που ακολούθησαν οι της «δογματικής αριστεράς»: Η πλήρης αναθεώρηση. Με την πτώση του Τείχους, αλλά και της αυταπάτης που είχαν πολλοί για την ΕΣΣΔ και βοηθούμενοι κι από το φιάσκο του Κόμματος με τη συγκυβέρνηση το ’89, έριξαν μαύρη πέτρα πίσω τους και αλλάξανε ζωή. Σαν να ελευθερώθηκαν κιόλας από εκείνη τη φούστα που την ήθελαν μακριά στην Κνίτισα «για να μην προκαλεί» ή από το μικροαστισμό του «συντρόφου» που με το μισθό που του εξασφάλιζε το κόμμα μίλαγε στις συνελεύσεις για τον Λένιν (και ποτέ για τη Ρόζα ή ακόμα ακόμα και για τον Μαρξ).
Και «πατροκτονίες» έγιναν πολλές μετά από εκείνο το μακρινό ’89. Άλλος άφηνε πίσω του τον πατερούλη Χαρίλαο, άλλος τον αληθινό «πατερούλη», άλλο τον αληθινό πατέρα του που «τον είχε πρήξει» με το βουνό, το ’40 και το «κλείσε την πόρτα να μην μας ακούει η γειτονιά». Αυτός ο κόσμος του ΚΚΕ που φυλλορροούσε ήδη από το 1981, αποτέλεσε και τη μεγάλη μάζα των «πρώην» που στράφηκαν προς την «αληθινή» ζωή, στις μικρές απολαύσεις της ζωής, στον καταναλωτισμό, στην επιστροφή στο χωριό ή την επαρχιακή πόλη, σε πιο αυθεντικές εμπειρίες σε σχέση με την ισοπεδωτική αισθητική των ΠΑΣΟΚων. Σε πολλά πράγματα που δεν ανήκαν πια στον κόσμο του "κόμματος" που ως τότε ακολουθούσαν με χριστιανική ευλάβεια.
Ας μην συνεχίσω όμως γιατί τα παραδείγματα θα αυξηθούν. Αυτοί όμως όλοι οι πρώην, που κόψαν (οριστικά;) το νήμα που τους συνέδεε με την όποια αριστερά, εισήχθησαν με φούρια σε αυτό που οι ίδιοι ονόμαζαν ως τότε «καπιταλιστικό τρόπο ζωής».
Και αναρωτιέσαι: Αν τελικά το αποτέλεσμα ήταν το βόλεμα και η καλή ζωή, μήπως αυτό ήταν και το αίτιο για τη στράτευσή τους στην αριστερά στο παρελθόν; Αν δεν αλλάζει η συνείδηση του αριστερού, τότε πώς θα αλλάξει κι ο κόσμος;
Το συμβολικό «έγκλημα» πάντως του ΚΚΕ και της ΕΑΡ το 1989 ως κυβέρνηση είναι ότι δεν αντιτάχθηκαν στην ιδιωτικοποίηση των ηλεκτρονικών ΜΜΕ. Έδειξαν τότε συμβολικά ότι δεν έχουν εναλλακτική πρόταση για την ενημέρωση, κορυφαίο θέμα για την ανάπτυξη του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού.


Και δύο αντι- τάσεις μετά το '90

Αλλά ας σταματήσω για μία ακόμα φορά την πολιτικολογία κι ας υποδείξω δύο ακόμα αντι- τάσεις, κόντρα στις παραπάνω τάσεις.
Την ώρα που εκατοντάδες χιλιάδες αριστεροί, σταλινικοί και ανανεωτές, στρέφονταν μετά το 1989, προς το ΠΑΣΟΚ και τον ατομικό τρόπο ζωής, άρχισε κάτι να κινείται στα κατάβαθα της αριστεράς. Τα μηνύματα από τη διεθνή σκηνή άρχισαν να αποκτούν ενδιαφέρον για να πάρουν σχήμα μετά το 2000 αρχής γενομένης με το Σηάτλ. Και πιο πριν, αρκετοί αριστεροί άρχισαν να κουβεντιάζουν πώς θα ξανακάνουν κάτι μαζί. Συμμαχίες «έξω» και «έσω» κοινοβουλευτικών σε εκλογές ήδη από το 1990, οικολογικές πρωτοβουλίες, πολιτικά δικαιώματα (θυμηθείτε την Κίνηση και μετά το Δίκτυο), κόντρες με τον εθνικισμό από το «μακεδονικό» ακόμα, κινήσεις στις γειτονιές, συναντήσεις παλιών, κυρίως Ρηγάδων. Ακόμα και η απογοήτευση πολλών ότι θα κάνουν ένα νέο καλό ΚΚΕ μετά την αποχώρησή τους, ευνόησε τη ριζοσπαστικοποίησή τους.
Και για μην πάμε μακριά, έτσι κάπως άρχισαν οι συμμαχίες με τον Συνασπισμό το 2000 (ναι, τότε ήταν κι ο Περικλής), του οποίου και λύθηκε έκτοτε το άγχος της εκλογικής επιβίωσης (κι ας το ξεχνάνε σήμερα οι μωροφιλόδοξοι και θρασύδειλοι της «ανανέωσης»).
Τότε είδαν πολλοί «πρώην», αλλά ενεργοί ακόμα σε προσωπικό επίπεδο, ότι υπάρχει δυνατότητα για μία νέα αριστερά και στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό. Άλλοι είδαν ότι υπάρχει δυνατότητα για τα νέα κοινωνικά κινήματα κι ότι σημασία έχει πρωτίστως η συμμετοχή- έτσι γεννήθηκε το Φόρουμ και το αντιπολεμικό κίνημα. Κι άλλοι είδαν ότι μπορείς να κάνεις νίκες σε τοπικό επίπεδο, ιδιαίτερα σε ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος και του δημόσιου χώρου. Και πολλοί οι πιο πολλοί δεν μετείχαν προσωπικά στις εξελίξεις, αλλά άρχισαν να το παίρνουν απόφαση ότι πέθανε κι ο Στάλιν κι ο Τρότσκι κι ο Μάο κι ο Τσε κι ο Παύλος Σιδηρόπουλος (μόνο ο Έλβις ζει αλλά αυτό είναι για άλλο post).
Ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι εν τέλει, ένα κομμάτι, το πιο πρόσφατο, αυτής της κίνησης που επί 20 χρόνια τώρα κρατάει ζωντανό το όραμα μιας «άλλης» αριστεράς και στην Ελλάδα. Και το ότι έτσι πορεύεται σήμερα η νέα αριστερά στη Γαλλία, τη Γερμανία ή την Πορτογαλία, δείχνει ότι ο δρόμος και γόνιμος είναι και διεθνιστικός (για όσους τους αρέσουν ακόμα τα παλιά λεξιλόγια)
Η δεύτερη τάση, ήταν και είναι η πολιτικοποίηση της νεολαίας, η κοινωνική της στράτευση. Έχει πολλά αυτόνομα χαρακτηριστικά, στα οποία οφείλεται σίγουρα κι ο Δεκέμβρης. Και γειτνιάζει με τον πολιτικό λόγο της αριστεράς αν δούμε την ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και την ενδυνάμωση της ΚΝΕ (η οποία όντως έπαψε να μετράει το μήκος της φούστας, και δέχεται και κορίτσια με πολλά σκουλαρίκια).
Αυτές όμως οι δύο αντι-τάσεις φαίνεται ότι δεν αρκούν. Οι κομματικοί μηχανισμοί της αριστεράς, ο ΣΥΝ και το ΚΚΕ φοβούνται τη ζύμωση και την κίνηση των πραγμάτων. Βολεύονται με μια μικρή θέση στο σκηνικό. Και θέλουν να ξεχάσουν και πώς έφτασαν στο ’89, αλλά και τι συνειδήσεις καλλιεργούσαν στα μέλη τους πριν από το ’89.

Τετάρτη 19 Αυγούστου 2009

Ο Μάικλ Δουκάκης στα Γιάννενα και το Βρυσοχώρι

Στα Γιάννενα θα βρίσκεται από την Παρασκευή και για λίγες μέρες, ο Μάικλ Δουκάκης, ο ελληνο-αμερικανός πολιτικός που έγινε διάσημος σε όλον τον κόσμο το 1988 όταν διεκδίκησε την προεδρία των ΗΠΑ για τους Δημοκρατικούς, χάνοντας τελικά από τον πρεσβύτερο Μπους (με την Αμερική να ξεκινάει τότε μια από τις πιο σκοτεινές της περιόδους). Ο Δουκάκης, καθηγητής πολιτικών επιστημών σήμερα, παραμένει ένα ενεργό στέλεχος των Δημοκρατικών και μια προσωπικότητα ευρείας απήχησης.
Το Σάββατο 22 Αυγούστου ο Δήμος Ιωαννιτών θα απονείμει το χρυσό μετάλλιο της πόλης των Ιωαννίνων στον πρώην Κυβερνήτη της Μασαχουσέτης στις 7 το απόγευμα στην αίθουσα «Αθανάσιος Τσακάλωφ» του δημαρχείου. Την προσφώνηση θα κάνει ο δήμαρχος Νίκος Γκόντας και θα μιλήσει και ο ίδιος ο Μάικλ Δουκάκης. Την εκδήλωση που είναι ανοιχτή για το κοινό θα ακολουθήσει δεξίωση στο ξενοδοχείο Grand Serai ενώ το πρωί του Σαββάτου, ο κ. Δουκάκης θα επισκεφτεί το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης, το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Βυζαντινό Μουσείο.
Η επίσκεψη του Μάικλ Δουκάκη γίνεται προφανώς λόγω της οικογενειακής του καταγωγής από το Βρυσοχώρι Ζαγορίου. Στο χωριό άλλωστε θα βρεθεί την Κυριακή 23 του μήνα για να τιμηθεί από τον Δήμο Τύμφης.
Ο Μάικλ Δουκάκης γεννήθηκε στη Μασαχουσέτη στις 3 Νοεμβρίου 1933, παιδί μεταναστών στην Αμερική, του γιατρού Πάνου Δουκάκη από τη Μυτιλήνη και της Ευτέρπης Μπούκη. Η Ευτέρπη Μπούκη γεννήθηκε στη Λάρισα το 1904 από γονείς που καταγόταν από το Βρυσοχώρι, μετανάστευσε το 1923 και παντρεύτηκε τον Πάνο Δουκάκη το 1929. Οι δύο τους επισκέφθηκαν το Βρυσοχώρι το 1979 και η Ευτέρπη διατηρούσε αλληλογραφία με συγγενείς της (χρήσιμα στοιχεία δίνει η σελίδα του Μορφωτικού- Ορειβατικού Συλλόγου Βρυσοχωρίου- εδώ).
Αξιοσημείωτο είναι ότι από τη μεριά του πατέρα του κατάγεται από το Βρυσοχώρι και ο σκηνοθέτης Τζον Κασσαβέτης, η μεγάλη αυτή μορφή του παγκόσμιου κινηματογράφου που έφυγε δυστυχώς πρόωρα από τη ζωή.
Ο Μάικλ Δουκάκης είναι παντρεμένος με την Kitty Dukakis (μέλος του αμερικανικού Μουσείου του Ολοκαυτώματος, μεταξύ άλλων) και έχει τρία παιδιά και εγγόνια. Έρχεται συχνά στην Ελλάδα με διάφορες αφορμές και μετέχει στις δραστηριότητες της ομογένειας στην Αμερική.
Παραμένει ένας ενεργός Δημοκρατικός πολιτικός με προοδευτικές ιδέες και συμμετοχή σε διάφορες πρωτοβουλίες Αυτές οι προοδευτικές του ιδέες δεν τον έκαναν και τόσο δημοφιλή στην ελληνική δεξιά την περίοδο που διεκδικούσε την προεδρία των ΗΠΑ, άλλα μάλλον αυτό έχει ξεχαστεί. Έχει ο καιρός γυρίσματα…

Τρίτη 18 Αυγούστου 2009

Γύρος της λίμνης Παμβώτιδας τον Σεπτέμβριο


Για τρίτη φορά διοργανώνεται ο Γύρος της λίμνης Παμβώτιδας, που φέτος θα γίνει μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου όπως ανακοίνωσε σήμερα ο αντινομάρχης Ιωαννίνων Παντελής Κολόκας. Παράλληλα θα διοργανωθει και μια σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων πάντα με θέμα τη λίμνη και την ευαισθητοποίηση για τη σωτηρία της, αλλά και ο «Γύρος του Κάστρου» στον οποίο μετέχουν μαθητές από τα σχολείου του νομού Ιωαννίνων.
Οι δρομείς συνεπώς ας προετοιμάζονται για το γύρο της λίμνης- απόσταση όχι και τόσο μικρή άλλωστε- ενώ οι καλλιτέχνες έχουν ήδη ημερομηνίες μπροστά τους.
Για την έκθεση εικαστικών έργων (τα εγκαίνια θα γίνουν στις 13 Σεπτεμβρίου) υπάρχει ανοιχτή πρόσκληση σε καλλιτέχνες για συμμετοχή τους σε έκθεση εικαστικών έργων με θέμα τη λίμνη, την ιστορία και τους θρύλους της. Αποστολή φωτογραφίας έργου με διαστάσεις και βιογραφικού σημειώματος (10 σειρές) μέχρι Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου.
Για τη Βραδιά λόγου και τέχνης στις 16 Σεπτεμβρίου υπάρχει επίσης ανοιχτή πρόσκληση σε λογοτέχνες για συμμετοχή με έργο τους, πεζό (μέχρι 1000 λέξεις ) ή ποίημα (μέχρι 30 στίχους) στην εκδήλωση με θέμα τη λίμνη, την ιστορία και τους θρύλους της. Αποστολή έργου και βιογραφικού σημειώματος (10 σειρές) μέχρι Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου.
Πληροφορίες και στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων στα τηλέφωνα 26510-87220-87419.

Οι ληστές του Ευριπίδη Μακρή και του Βασίλη Τζανακάρη

Είναι η ληστεία φαινόμενο ενός παλιού κόσμου; Θέλουμε να πιστεύουμε πως ναι, αλλά δεν είναι. Οι απαγωγές πλουσίων είναι φαινόμενο και της σημερινής επικαιρότητας και εντυπωσιάζουν το ίδιο όπως και τη δεκαετία του ’30 ή και πιο πριν, τον 19ο αιώνα.
Αλλά ακόμα κι αν νομίζουμε ότι όσα ζούμε σήμερα είναι καινοφανή και μοντέρνα, αν αφεθούμε λίγο στην πλάνη της θερινής ραστώνης και κάνουμε καμιά αφελή ερώτηση για κανά κλέφτικο τραγούδι, εκεί κάτω από τον πλάτανο κάποιου χωριού, πολύ γρήγορα θα δούμε να ξεπηδάει από τα λόγια των λίγων μεγαλύτερων ένας ολόκληρος κόσμος, ο κόσμος των ληστών που κρατάει ακόμα ζωντανό, έστω τον μύθο του.
Βιβλία για τους ληστές στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετά, κι έχουν γραφτεί πολλά και καλά και διεθνώς. Μόλις τέλειωσα το βιβλίο του Ευριπίδη Μακρή «Οι ληστές και τα τραγούδια τους στη Δυτική και Κεντρική Ελλάδα (1827- 1930)» το οποίο και εκδόθηκε στα Γιάννενα το 2007. Καλό βιβλίο, χρήσιμο και ωραίο ως αφήγηση. Ο Μακρής, δάσκαλος με εμπειρία στο γράψιμο και νοιάξιμο για τον μικρό τόπο που του έλαχε ως πατρίδα, από το Κουκούλι Ζαγορίου, γράφει για τους αρχιληστές που τραγουδήθηκαν σε γνωστά δημοτικά τραγούδια. Κάνει δηλαδή μια διπλή δουλειά: γράφει για τον βίο των ληστών, αλλά και για το πώς τραγουδήθηκε αυτός ο βίος.
Λύνει παρεξηγήσεις, παρουσιάζει στοιχεία από βιβλία και τον Τύπο της εποχής, ολοκληρώνει βιογραφικά και τα συνδέει με την τοπική ιστορία της Ηπείρου και ειδικά του Ζαγορίου. Και κάνει και κάτι ακόμα πιο σημαντικό: Ενισχύει τα στοιχεία με την προσωπική του μνήμη και τις πληροφορίες που του έδωσαν πληροφορητές τους οποίους ο ίδιος αναζήτησε. Πηγαίνει και βρίσκει τον απόγονο ενός ληστή κι ακούει από εκείνον την παράδοση που έμεινε στόμα με στόμα να εξιστορεί τα ανδραγαθήματα του προγόνου. Ο ίδιος βίωσε δηλαδή τον απόηχο της ληστοκρατείας των αρχών του 20ου αιώνα.
Κι από δίπλα παρουσιάζει τα τραγούδια που αναφέρονται στους ληστές, άλλα γνωστά από αυτά που ακούμε στα πανηγύρια, άλλα λιγότερα γνωστά και συχνά με πολλές εκδοχές.
Πρόκειται για πολύ σημαντική δουλειά τοπικής ιστορίας, από αυτές που θα μπορούσαν να διδάσκονται και στα σχολεία σε κάποιο μάθημα για τον τόπο, την Ήπειρο ειδικά.
Χορεύουν τα παιδιά στους συλλόγους των χορευτικών, τη «Βασιλαρχόντισσα» και μένουν με την εντύπωση (αν αναρωτηθούν ποτέ) ότι πρόκειται για μια… Βασίλω. Πρόκειται όμως για μια εντυπωσιακή ιστορία του 1881 που περιλαμβάνει αρχοντικές οικογένειες του Μετσόβου, σκληρούς απαγωγείς κορασίδων που αργότερα γίνονται ήρωες στη Μικρασία, ταξικές συγκρούσεις στην πλατεία του βλάχικου χωριού και αντεκδικήσεις, επικηρύξεις από το βασιλιά, λεφτά βέβαια, λαϊκούς μύθους και ληστρικά μυθιστορήματα. Και πρόκειται για μία μόνο από τις πολλές ιστορίες του βιβλίου που αποκαλύπτουν αυτόν τον περίεργο σήμερα κόσμο της ληστοκρατίας στα βουνά της Πίνδου.
Το πρώτο μέρος του βιβλίου για τους ληστές στην Ήπειρο και τη Δυτική Μακεδονία είναι και το καλύτερο γιατί φαίνεται και η ενδελεχής δουλειά που έκανε ο συγγραφέας. Μαθαίνουμε για τον Μπιρμπίλη και τον Ρεσούλη, τον διώκτη Φέζο Ντερβέναγα, την αιχμαλωσία της Μπολονάσαινας και της Φραγκούλαινας (και του μικρού Θεόφιλου που αργότερα θα φωτογραφήσει ολόκληρο το Ζαγόρι- οι φωτογραφίες του στην έκδοση του εγγονού του Πέτρου Φραγκούλη «Ζαγορισίων Πολιτεία», πραγματικός φωτογραφικός θησαυρός), την τρομερή ληστεία στους Νεγάδες ή του Πλακίδα στο Κουκούλι το 1891 με τα σημάδια ακόμα και σήμερα στην πόρτα του αρχοντικού (για το Κουκούλι κι εδώ).
Ο διασημότερος βέβαια είναι ο Γιώργος Νταβέλης που τον μπερδεύουμε με τον άλλο τον Χρήστο, της παλιάς Ελλάδας που άφησε και πιο… καλό όνομα, το οποίο και ζήλεψε ο δικός μας και το υιοθέτησε- αλλά και τούτος στο Ζαγόρι ήταν φόβος και τρόμος. Και η σπηλιά που κρύφτηκε δίπλα στο γεφύρι του Κόκκορου χάσκει ακόμα, έτσι για να μαρτυράει πως κάποτε το Ζαγόρι, η Ήπειρος, η Ελλάδα, δεν ήταν ένα άθροισμα από «γραφικές» και «αυθεντικές» σκηνές ενός έθνους ανάδελφου, όπως νομίζουμε σήμερα, αλλά ένας ζωντανός, περιπετειώδης, σκοτεινός και φωτεινός ταυτόχρονα τόπος, όπου όλα ήταν ρευστά και η ζωή των ανθρώπων ετίθετο πάντα σε διαπραγμάτευση.
Ο Μακρής λόγω της καταγωγής του ίσως, επικεντρώνει κυρίως στο το έγινε στα χωριά του Ζαγορίου και μέσα από το βλέμμα ενός Ζαγορίσιου κι ενός Σαρακατσάνου φωτίζει την ιστορία του τόπου του. Αυτή η ιστορία συνδέεται με την ιστορία της Ηπείρου και της άλλης Ελλάδας, βρίσκεις δηλαδή παραλληλίες, συγχρονισμούς και διαφοροποιήσεις, ιδιαίτερα όταν αναφέρεσαι σε ληστές που επηρέασαν και την πολιτική ιστορία της χώρας όπως οι Ρετζαίοι ή οι Κουμπαίοι τη δεκαετία του 1930.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου για τους ληστές στη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα είναι πιο συνοπτικό και πιο αδύναμο συνολικά, αναδύονται όμως κι εδώ οι συνδέσεις και οι παραλληλισμοί. Η τάση ιδιαίτερα σε αυτό το μέρος είναι να αναδύεται και η ιστορία των Σαρακατσάνων που έβγαλαν αρκετούς ληστές, ιστορία που φαίνεται ότι είναι και μία από τις μόνιμες ασχολίες του συγγραφέα, οπότε περιορίζεται ο «φωτισμός» του φαινομένου σε πιο ειδικές διαδρομές. Αλλά αυτό δεν ενοχλεί τον αναγνώστη, αντίθετα τον κάνει μάλλον πιο υποψιασμένο και του προκαλεί το ενδιαφέρον για πιο προσωπικές ενασχολήσεις με την τοπική ιστορία (γνωρίζουμε άραγε καλά την ιστορία της οικογένειάς μας ή του χωριού μας;).
Η δουλειά του Ευριπίδη Μακρή ξεκινάει από τα δημοτικά τραγούδια και φτάνει στο βίο των ληστών, ακουμπώντας τον κοινωνικό και πολιτικό βίο του τόπου του.
Για βιβλίο τοπικής και «ειδικής» ιστορίας είναι εξαιρετικό (θα μπορούσε πάντως η επιμέλεια και οι φωτογραφίες να είναι καλύτερες).
Για βιβλίο που μετέχει στην πανελλαδική, δημόσια συζήτηση για το φαινόμενο της ληστείας, είναι μια πολύ γόνιμη συνεισφορά, απόδειξη του τι μπορεί να κάνει ένας καταρτισμένος συγγραφέας.
Όπως και να το δει όμως κανείς, διαβάζεται με ευχαρίστηση.

Τα «παλληκάρια» του Τζανακάρη

Με πολύ ευχαρίστηση διάβασα αμέσως μετά και το πολύ γνωστό βιβλίο του Βασίλη Τζανακάρη «Τα παλληκάρια τα καλά σύντροφοι τα σκοτώνουν» (εκδόσεις Καστανιώτη, 2002, στην πέμπτη έκδοση εδώ). Είχα διαβάσει παλιότερα τις αναφορές για τους ληστές της Ηπείρου, τώρα το διάβασα ολόκληρο. Έχουν γραφτεί πολλά για το βιβλίο, δεν χρειάζεται να προστεθούν περισσότερα. Είναι ένα εξαιρετικό βιβλίο, απαραίτητο ειδικά σε όσους τους αρέσει η ιστορία. Γιατί ο Τζανακάρης, αυτό που κάνει κυρίως είναι να βάζει τους ληστές μέσα στην ιστορία, να τους τοποθετεί σαν πιόνια μέσα στο μεγάλο χάρτη της ιστορίας, που τον κατέχει καλά, και για τον οποίο έχει γνώμη και άποψη. Εδώ φροντίζει να δίνει το λόγο στο βίο του ληστή, που αν τον δεις απομονωμένο δεν θα καταλάβεις και πολλά πέρα από τη φρίκη που μπορεί να σου προκαλούν οι απαγωγές και τα φονικά, αν τον δεις όμως ενταγμένο στην ιστορία της Ελλάδας θα τον καταλάβεις καλύτερα. Γιατί προφανώς οι κοινωνικές ανάγκες είναι που γεννάν τους ληστές (και τους κάνουν και ήρωες και τραγούδια ενίοτε) και οι ίδιες οι ανάγκες τους στέλνουν στην κρεμάλα. Και οι Ρετζαίοι στα Γιάννενα γίνονται δημόσια πρόσωπα και ελέγχουν την πόλη, αλλά μόλις αλλάξει η κατάσταση γίνονται εν μία νυκτί θανατοποινίτες και πάνε να βρουν τα κεφάλια εκείνων που πρόλαβαν και σκότωσαν.
Ο Μακρής, που λέγαμε παραπάνω, φωτίζει στο βιβλίο του μια κρίσιμη πτυχή της ιστορίας των Ρετζαίων, αυτήν που διαδραματίσθηκε στο Κουκούλι, ο Τζανακάρης όμως μας τους δίνει ως πρόσωπα πανελλαδικής απήχησης εξηγώντας τη δημοφιλία τους, αλλά και το μονόδρομο της τιμωρίας τους.
Ο Τζανακάρης (που τον γνωρίζουμε κυρίως ως εκδότη του «Γιατί» από τις Σέρρες) είναι γεμάτος από ιστορίες, παρέχει βιογραφικά, χάρτες, ανέκδοτες φωτογραφίες, κάνει συσχετισμούς και παραλληλισμούς, κλείνει έξυπνα το μάτι στον καλό αναγνώστη αλλά δεν αφήνει παραπονεμένο και τον πρωτόβγαλτο στα δύσκολα θέματα. Και γράφει λαϊκά και κατανοητά, κάτι που είναι σπάνιο προτέρημα.
Σε ένα από τα πρώτα του κεφάλαια «περί ληστοκρατίας» κάνει ένα μεγάλο κύκλο σε όλα τα στοιχεία που τον ενέπνευσαν και τον ενέπλεξαν σε αυτή τη γιγάντια έρευνα, βγάζοντας και κάποια συμπεράσματα. Κι έχει το θάρρος να μιλήσει στο βιβλίο του για την τακτική του να βγάζουν οι χωροφύλακες στις πλατείες τα κεφάλια των ληστών, ή για τις δημόσιες εκτελέσεις και για τις απαράδεκτες συνθήκες στις φυλακές όπως το Παλαμήδι ή το Γεντί Κουλέ, θυμίζοντάς μας ότι η βαρβαρότητα ήταν εντός των τειχών του καλού μας έθνους.


Η δουλειά του Β. Τζανακάρη φαίνεται κι από την τεκμηρίωση στις φωτογραφίες. Διαβάζουμε στη λεζάντα: Οι ληστές Αφοί Παπαγεωργίου και ο ληστής Ελευθέριος Πλάτανος, έχοντας ανάμεσά τους το λήσταρχο Θωμά Γκαντάρα (με τα γένια). Η φωτογραφία τραβήχτηκε το 1923 από τον Αθανάσιο Μάνθο στη θέση Παλιογκορτσιά των Χασίων (Αρχείο περιοδικού "Γιατί")

* Ας κρατήσω για το τέλος, την ιστορία του φωτογράφου Αθανάσιου Μάνθου (1893- 1960) από τα Τρίκαλα. Γνωρίζουμε το τραγούδι «Α. Μάνθος» του, Λαρισαίου ως γνωστόν, Θανάση Παπακωνσταντίνου από τον Βραχνό Προφήτη (Lyra 2000- βλέπε κι εδώ). Στηρίζεται στο ποίημα του Χρήστου Μπράβου (Δεσκάτη Χασίων 1948-1987) «Όπου στα 1923 ο επικηρυγμένος Θωμάς Γκαντάρας, ο ληστής, αποφασίζει να φωτογραφηθεί».
Ο Τζανακάρης εντοπίζει το ποίημα και το τραγούδι, όπως και τις φωτογραφίες που στα αλήθεια τραβήχτηκαν, «διαβάζει» τις φωτογραφίες (όπως τα «κιουστέκια» που φορούσαν οι ληστές με τις ασημένιες αλυσίδες), υποσημειώνει την αξία του φωτογράφου, μας εισάγει στην ιστορία του Θωμά Γκαντάρα, ενός από τους σημαντικότερους ληστές του ’30 στη Θεσσαλία, κοντοχωριανού του Γιαγκούλα (από το χωριό Μεταξάς κοντά στα Σέρβια), συνδέει τους τόπους και τις μνήμες, μας ανοίγει την πόρτα για να «διαβάσουμε» κι εμείς την ιστορία του τόπου και των ανθρώπων του. Και μιλάει για όλη την Ελλάδα, έχοντας μια ευρεία οπτική. Εντόπισα και μία ταινία του Βασίλη Κοσμόπουλου για τον Μάνθο που όμως δεν την έχω δει (πληροφορίες πάντως εδώ).
Πολύ καλή δουλειά έχει κάνει ο Βασίλης Τζανακάρης, κάτι που δείχνει και τις δυνατότητες που έχουν οι δημοσιογράφοι όταν γράφουν ιστορία. Διαβάστε το βιβλίο με την πρώτη ευκαιρία.

* Κι επειδή η ιστορία των ανθρώπων είναι πολύπλοκη και δαιδαλώδης και σίγουρα δεν προσφέρεται για προκάτ αναγνώσεις και πολιτικά ορθές (και ευπρεπείς) προσεγγίσεις, ας κάνω και μια προσωπικότερη αναφορά:
Προχτές, σε ένα χωριό της Θεσσαλίας όπου αν ρωτήσεις στο καφενείο θα ακούσεις για τους ληστές, βλέπαμε ένα ντοκιμαντέρ σε επανάληψη της Μάγιας Τσόκλη στη ΝΕΤ (εδώ) από μια περιοδεία της στα βλαχοχώρια. Είχε και την πορεία ενός κοπαδιού από την Πίνδο προς τα κάτω στα λιβάδια της Θεσσαλίας. Κι εκεί που θαυμάζουμε τον απίστευτο τόπο μέσα από τον οποίο πέρναγε το κοπάδι (σαν μην ήταν στην Ελλάδα μάς έμοιαζε και το σχολιάζαμε οι νεότεροι) μου λένε από δίπλα οι πιο ηλικιωμένοι: «Αχ, έτσι κατέβαιναν τα κοπάδια και πέρναγαν κι εδώ από το χωριό. Κι εμείς βγαίναμε τη νύχτα και κάναμε γούβες κι έπεφταν μέσα τα πρόβατα και τους τα κλέβαμε των τσομπαναραίων. Ή βάζαμε κάπες στα παπούτσια και πανιά και ήσυχα τη νύχτα αρπάζαμε κανά πρόβατο».
Μετά τον πόλεμο αυτά. Όταν είχε «καταπολεμηθεί μια για πάντα» η ληστεία. Και οι Έλληνες είχαν αρχίσει να γίνονται Ευρωπαίοι (άλλοι ληστοτρόφοι κι αυτοί, αλλά δεν είναι της στιγμής). Όλα ένα. Κι ο χρόνος, μια σταλιά.
Κι έγραψα τόσα για τους ληστές κι ακόμα τίποτα δεν είπα…

Δευτέρα 10 Αυγούστου 2009

Οι αγνοούμενοι της Κύπρου και οι βολικοί μύθοι

Δύο μύθοι συντηρούνται τόσα χρόνια στην Ελλάδα σε σχέση με το Κυπριακό. Πρώτος, ο «φάκελος της Κύπρου». Δεύτερος, ότι «ζουν οι αγνοούμενοι». Και οι δύο μύθοι είναι βολικοί για κάθε χρήση. Αφού υπάρχει ένας κρυφός «φάκελος», όταν αποκαλυφθεί θα πλήξει τον πολιτικό αντίπαλο (και δεν εννοούν την Τουρκία) και θα φανεί τι πατριώτες είμαστε εμείς. Αυτή η θολούρα περί ευθυνών οδήγησε ακόμα και φιλοχουντικούς να υποστηρίζουν ως και σήμερα ότι αυτοί έπραξαν το… καθήκον τους το ’74.
Ο μύθος των αγνοούμενων που ζουν ακόμα στα βάθη της Τουρκίας είναι λίγο πιο πολύπλοκος. Ενώ δηλαδή αποδέχεται κατ’ αρχήν το έγκλημα της εκτέλεσης αμάχων ή αιχμαλώτων, σε ένα δεύτερο επίπεδο υποβάλλει την ιδέα ότι ο πόλεμος συνεχίζεται, ότι πρέπει να κινητοποιηθούμε για να βρούμε τους χαμένους ανθρώπους. Όσο δεν κινούμαστε δίνουμε πλεονέκτημα στην Τουρκία και αποδεικνύουμε ότι δεν είμαστε τόσο πατριώτες. Οι «αγνοούμενοι» ήταν χρήσιμοι όσο δεν τους βρίσκαμε.
Για τους αγνοούμενους η λύση ήταν τελικά πιο απλή. Κάποια στιγμή έγινε δυνατή η ταυτοποίηση DNA και αποκαλύφθηκε η τύχη των περισσοτέρων αιχμαλώτων, με πολύ δραματική κορύφωση αυτή που ζούμε αυτές τις ημέρες με την αναγνώριση των πέντε αιχμαλώτων (βλέπε κι εδώ). Για τους αγνοούμενους δεν υπάρχουν εκκρεμότητες, γνωρίζουμε πια τι τους έκαναν οι Τούρκοι εισβολείς. Έτσι το έγκλημα γίνεται πια συγκεκριμένο: εκτέλεση αιχμαλώτων, εκτέλεση αμάχων. Κι ο δρόμος του Δικαίου (διεθνή και ευρωπαϊκά δικαστήρια κλπ) σαφής, μονόδρομος θα έλεγα. Κι έστω και δύσκολος για τους συγγενείς, αυτός ο δρόμος της Δικαιοσύνης, είναι και ο μόνος που θα επιφέρει κάθαρση.
Το γεγονός ότι το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης έχει μειωθεί πλέον, υποδεικνύει κι όσα λέγαμε στην αρχή: οι «πατριωτικοί μύθοι» είναι γοητευτικοί, αλλά εν τέλει γίνονται αδιέξοδοι, παγιδεύουν, δεν επιφέρουν καμιά λύτρωση και καμιά δικαίωση.
Υποσημείωση: Αγνοούμενους έχει και η άλλη πλευρά.
Όσο για τον «φάκελο της Κύπρου», πρέπει πάντα να τον κρατάμε ανοιχτό, αλλά για να μαθαίνουμε και όχι για να «διδασκόμαστε» δήθεν. Να ανακαλύπτουμε δηλαδή νέα αρχεία, να οριοθετούμε την ξένη επιρροή, τις εγχώριες επιλογές.
Για την Ελλάδα, το κρίσιμο σήμερα είναι να καταλάβουμε το πώς οδηγήθηκε το ελληνικό κράτος- έστω το χουντικό- στο να επιτεθεί στον Μακάριο. Ο μηχανισμός αυτός που οδήγησε στο πραξικόπημα στην Κύπρο θα εξηγήσει στους νεότερους και πολλά από όσα οδήγησαν στη δημιουργία του ελληνικού μεταπολεμικού κράτους. Γιατί, το να αποδίδεις το έγκλημα μόνο σε κάποιους άφρονες δεν εξηγεί τίποτα, συγκαλύπτει μόνο.
Από εκεί και πέρα, το κύριο ζήτημα παραμένει η κατοχή της Κύπρου από τον στρατό της Τουρκίας. Πρόκειται για μοναδικό έγκλημα, κορυφαίο για την Ευρώπη. Λύση χωρίς την αποχώρηση του τουρκικού στρατού δεν μπορεί να υπάρξει. Και για να προχωρήσει μια τέτοια λύση πρέπει να υπάρξει μια συμφωνία. Αυτό το έχει καταλάβει η σημερινή κυβέρνηση της Κύπρου, η μόνη ως σήμερα που έχει δει την πολιτική διάσταση του ζητήματος, η μόνη που αποφάσισε να βάλει τέλος στους μύθους και να αντιμετωπίσει το Κυπριακό ως ζήτημα κατοχής πατρώου εδάφους από ξένη δύναμη και όχι ως ζήτημα «επιβίωσης του ελληνισμού».
Το γεγονός ότι η πολιτική Χριστόφια δεν είναι δημοφιλής στην ελληνική ακροδεξιά, υποδηλώνει και το δίκαιό της. Ο εθνικισμός και η πατριδολαγνεία είναι εύκολοι, αφού δεν έχουν παρά να στηριχθούν σε έναν πατρογονικό μύθο τον οποίο και ακολουθούν αενάως. Η πολιτική όμως και η αλήθεια επιβάλλουν γνώση της πραγματικότητας και έγνοια για την ανθρώπινη ζωή. Σήμερα, η Κύπρος είναι πολύ κοντά στο να αποκτήσει μια αληθινή εικόνα για τον εαυτό της και να βρει το δικό της δρόμο, κόντρα στους "εθνικούς μύθους" που την περιβάλλουν και σίγουρα κόντρα στη θέση του "θύματος" για την οποία την προορίζουν πολλοί- ντόπιοι και μη.

Δευτέρα 3 Αυγούστου 2009

2o διεθνές συμπόσιο για την ιστορία και τον πολιτισμό της Πρέβεζας


Το δεύτερο διεθνές συμπόσιο για την ιστορία και τον πολιτισμό της Πρέβεζας διοργανώνεται στην Πρέβεζα στις 16 με 20 Σεπτεμβρίου. Η σημασία του συμποσίου γίνεται προφανής από την ανάγνωση και μόνο του προγράμματος παρακάτω. Ας επισημάνουμε δύο πράγματα μόνο: Πρώτον, μια μικρή πόλη όπως η Πρέβεζα τολμά και βλέπει με ανοιχτό μάτι την ιστορία, την επιστήμη και τον πολιτισμό. Παράδειγμα προς μίμηση για μεγαλύτερες πόλεις όπως τα Γιάννενα στα οποία βασιλεύει ο επαρχιωτισμός και η προσκόλληση σε στερεότυπα και κοινοτοπίες περί «πόλης των γραμμάτων…». Δεύτερον το πανεπιστήμιο όταν βγαίνει από το κουκούλι του μπορεί να προσφέρει στον τόπο.
Το συμπόσιο διοργανώνεται από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, τον Δήμο Πρέβεζας και το Ίδρυμα Ακτία Νικόπολις. Θα διεξαχθεί στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Πρέβεζας.

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α

ΤΕΤΑΡΤΗ-WEDNESDAY 16.09.2009
Ε Ν Α Ρ Κ Τ Η Ρ Ι Α Ε Κ Δ Η Λ Ω Σ Η – O P E N I N G C E R E M O N Y Δημοτικό Κηποθέατρο Πρέβεζας-Municipal Open Theatre
19:45 Μουσικό καλωσόρισμα-Traditional music welcome, 20:00 Έναρξη του Συμποσίου-Opening Ceremony
Εναρκτήρια oμιλία από την κ. Mαρίνα Bρέλλη-Zάχου, Πρόεδρο της Oργανωτικής Eπιτροπής του Συμποσίου - Opening speech by Mrs Marina Vrelli-Zachou, President of the Organizing Committee of the Symposium, Χαιρετισμοί-Addresses to the Symposium, 20:45 Μουσική εκδήλωση-Music programme
21:30 Τέλος της εκδήλωσης-End of Οpening Ceremony, 22:00 Παράθεση Δείπνου στους Συνέδρους από το Δήμαρχο Πρέβεζας κ. Μιλτιάδη Κλάπα-Dinner for the participants, given by the Mayor of Preveza Mr. Miltiades Klapas.

ΠΕΜΠΤΗ-THURSDAY 17.09.2009
Π Ρ Ω Ι Ν Η Σ Υ Ν Ε Δ Ρ Ι Α – M O R N I N G S E S S I O N
A Ενότητα- Μεσαιωνικοί-Βυζαντινοί Χρόνοι
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Ευάγγελος Χρυσός, Μιχαήλ Κορδώσης, Melek Delilbasi

9:00-9:15 Αθηνά Κωνσταντάκη, Η πόλη της Πρέβεζας και η Νικόπολη από τα τέλη του 11ου έως τις αρχές του 20ού αι.
9:15-9:30 Αικατερίνη Μήτσιου, H περιοχή της Πρέβεζας από την οπτική γωνία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, 13ος-15ος αιώνας.
9:30-9:45 Ελεωνόρα Κουντούρα και Νίκη Κουτράκου, Η πρόσληψη του δυτικοελλαδικού χώρου στους λόγιους συγγραφείς της Παλαιολόγιας περιόδου με έμφαση στα υστεροβυζαντινά αγιολογικά κείμενα.
9:45-10:00 Σπύρος Ασωνίτης και Ευστρατία Συγκέλλου, Ο Αμβρακικός κόλπος κατά τον όψιμο Μεσαίωνα: Χώρος – Οικονομία.
10:00-10:15 Χρήστος Σταυράκος, Επεξεργασία μετάλλων στην υστεροβυζαντινή Πρέβεζα: Χυτήριο κατασκευής κανονιών.
10:15-10:30 Kyrill Pavlikianov, Unknown dependency of the Athonite Monastery of Vatopedi in the vicinity of Preveza (1476).

Β΄Ενότητα 16ος και 17ος αιώνας
Η συνεδρία είναι αφιερωμένη στη μνήμη της Ελένης Γιαννακοπούλου
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Μαρία Νυσταζοπούλου-Πελεκίδου, Χρήστος Σταυράκος, Ilber Ortayli
11:30-11:45 Gino Benzoni, Preveza nei dispacci seicenteschi dei provveditorri da terra e da mar.
11:45-12:00 Simon Mercieca, Malta and Preveza. The Greek Connection.
12:00-12:15 Emmanuelle Pujeau, Preveza in 1538: Τhe background of a very complexed situation.
12:15-12:30 Paulino Toledo Mansilla, Some notes concerning the battle of Preveza according to Ottoman chroniclers and historians of sixteenth and later centuries.
12:30-12:45 Αιμιλία Θεμοπούλου, Από την Πρέβεζα στη ναυμαχία της Πρέβεζας.
12:45-13:00 Melek Delilbasi and Hatice Oruc, The Nahiye of Rinace (Riniassa) and Preveze in the 16th century.
13:00-13:15 Leonora Navari, Depictions of Preveza in the works of Vincenzo Coronelli.
13:15-13:30 Φωτεινή Πέρρα, Η περιοχή της Πρέβεζας κατά το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα: Μια εικόνα της μέσα από την έκθεση (relazione) του Βενετού προβλεπτή Paolo Nani.
13:30-13:45 Νίκος Γ. Μοσχονάς, Βενετικό ενδιαφέρον για τη μείζονα περιοχή της Πρέβεζας στα τέλη του 17ου αιώνα.

Γ΄Ενότητα 18ος αιώνας
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Νικόλαος Βερνίκος, Παναγιώτης Μιχαηλάρης
17:00-17:15 Παναγιώτα Τζιβάρα, Εποικισμοί Βόνιτσας, Πρέβεζας και περιχώρων στις αρχές του 18ου αιώνα.
17:15-17:30 Τζελίνα Χαρλαύτη και Κατερίνα Παπακωνσταντίνου, Το εξαγωγικό εμπόριο από το «Golfo di Preveza» στα ιταλικά λιμάνια και η «πρεβεζάνικη» ναυτιλία στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα.
17:30-17:45 Ελευθέριος Βέτσιος, Η είσπραξη των βενετικών φόρων στην περιοχή του Αμβρακικού κόλπου κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα: Ένα μείζον πρόβλημα στις σχέσεις προξένων της Βενετίας στην Άρτα και βενετικών αρχών της Πρέβεζας.
17:45-18:00 Σπύρος Χρ. Καρύδης, Όψεις της εκκλησιαστικής κατάστασης των ηπειρωτικών κτήσεων της Βενετίας (Πάργας-Πρέβεζας-Βόνιτσας) στο τέλος του 18ου αιώνα.
18:00-18:15 Γεώργιος Πλουμίδης, Ληστρικά φαινόμενα στην περιοχή της Πρέβεζας (18ος αιώνας).
(συνέχεια)
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Νίκος Δ. Καράμπελας, Αιμιλία Θεμοπούλου
19:15-19:30 Χριστίνα Παπακώστα, Κλέφτες και αρματολοί στην Πρέβεζα του 18ου αιώνα.
19:30-19:45 James S. Curlin, Remember the moment when Preveza fell: The 1798 Battle of Nicopolis and Preveza.
19:45- 20:00 Σπύρος Δ. Λουκάτος, Η Πρέβεζα κατά τα γεγονότα και τις διεθνείς συνθήκες: τέλη του 17ου αιώνα έως και τις αρχές του 19ου αιώνα.
20:00-20:15 Ρόδη Σταμούλη, Ειδήσεις για την παιδεία στην Πρέβεζα (β΄μισό 18ου-αρχές 19ου αιώνα).
20:15-20:30 Salvatore Ciriacono, Preveza, Greece and the Mediterranean Industrialization (18th-19th centuries).

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ-FRIDAY 18.09.2009
Δ΄Ενότητα- Μεταβυζαντινή Τέχνη. Οικιστικό και αρχιτεκτονικό περιβάλλον, 16ος-18ος αιώνας
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Αγγελική Σταυροπούλου, Βαρβάρα Παπαδοπούλου
9:00-9:15 Ιωάννης Π. Χουλιαράς, Η μεταβυζαντινή ζωγραφική του 16ου και 17ου αιώνα στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή της Πρέβεζας.
9:15-9:30 Κατερίνα Κοντοπανάγου, Εικονογραφικές παρατηρήσεις στην τέχνη του 18ου αιώνα στην περιοχή της Πρέβεζας: Ναός Γενεσίου Θεοτόκου στο Θεσπρωτικό.
9:30-9:45 Θωμάς Σ. Μαφρέδας, Η μεταβυζαντινή ζωγραφική στην πόλη της Πρέβεζας. Συμβολή στην ιστορική πορεία της πόλεως.
9:45-10:00 Νίκος Δ. Καράμπελας, Το κάστρο της Μπούκας. Ανέκδοτες και σπάνιες αποτυπώσεις από τον 16ο μέχρι τον 18ο αιώνα.
10:00-10:15 Δημοσθένης Δόνος, Παρατηρήσεις για την πολεοδομική εξέλιξη της Πρέβεζας κατά τον 17ο και 18ο αιώνα.
10:15-10:30 Κωνσταντίνα Ζήδρου–Τσόλα, Πληροφορίες για τον πολεοδομικό ιστό της Πρέβεζας από τα κείμενα των περιηγητών.

Ε΄ Ενότητα 19ος αιώνας-Η οθωμανική πραγματικότητα
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Γεώργιος Παπαγεωργίου, Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου
11:30-11:45 Σπύρος Σκλαβενίτης και Χρύσα Νικολάου, Οι αναφορές του προξένου της Επτανήσου Πολιτείας στην Πρέβεζα.
11:45-12:00 Jacob Isager, A Dane visits the serails of Ali Pacha at Preveza.
12:00-12:15 Δημήτριος Δημητρόπουλος, Οχυρωματικές και οικοδομικές εργασίες του Αλή Πασά στην Πρέβεζα
12:15-12:30 Κωνσταντίνος Π. Βλάχος, Η Πρέβεζα σε κείμενα των αδελφών François και Hugues Pοuqueville και της Guy Chantepleure.
12:30-12:45 Εμμανουήλ Βαρβούνης, Ο Γεώργιος Κονεμένος ως Τοποτηρητής του ηγεμόνα της Σάμου Αλέξανδρου Καλλιμάχη (1850-1854).
12:45-13:00 Ilber Ortayli, Society and the governor in Preveza during the time of Abdülhamid II.
ΑΠΟΓΕΥΜΑ-EVENING
18:00-20:30 Επίσκεψη στον Αρχαιολογικό Χώρο Νικοπόλεως. Ξενάγηση στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο και την Έκθεση Ζωγραφικής της Μαρίας Ζιάκα-Visit to the archaeological site of Nicopolis. Guided tour to the new Achaeological Museum of Nicopolis and the Painting Exhibition of Maria Ziaka.
21:00-22:00 Παράθεση Δείπνου στους Συνέδρους από το Νομάρχη Πρέβεζας κ. Βασίλειο Ιωάννου- Dinner for the participants, given by the Prefect of Preveza Mr. Vassilios Ioannou.

ΣΑΒΒΑΤΟ-SATURDAY 19.09.2009
19ος αιώνας-αρχές 20ού αιώνα. Η οθωμανική πραγματικότητα.
(συνέχεια)
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Μανόλης Βαρβούνης, Σταύρος Μαμαλούκος
9:00-9:15 Κωνσταντίνος Κωσταβασίλης, Οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις στην ύπαιθρο της Πρέβεζας στα τέλη του 19ου αιώνα: το παράδειγμα της Στεφάνης.
9:15-9:30 Απόστολος Παπαϊωάννου, Η Πρέβεζα στα τέλη του 19ου και την αρχή του 20ού αιώνα: ειδήσεις από τον Τύπο της εποχής.
9:30-9:45 Ηλίας Γ. Σκουλίδας, Τοπικότητα και ετερότητα στον ηπειρωτικό χώρο κατά την ύστερη οθωμανική περίοδο: η Πρέβεζα και ο καζάς της.
9:45-10:00 Dean Sakel, Το χειρόγραφο ΕΒΕ 2265 και όψεις των ιδεολογικών τάσεων στην Κεντρική Δυτική Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα.
10:00-10:15 Θωμάς Μπάκας, Η εκπαιδευτική κατάσταση στην περιοχή της Πρέβεζας κατά τα τέλη του 19ου αιώνα.
10:15-10:30 Μάνος Μαραγκάκης, Το Γενί Τζαμί της Πρέβεζας- Ιστορία και Αρχιτεκτονική.
10:30-10:45 Δώρα Μονιούδη-Γαβαλά, Πολεοδομικός μετασχηματισμός της Πρέβεζας στην ύστερη Οθωμανική περίοδο (1864-1895).
10: 45-11:00 Ελένη Συνεσίου, Η εικόνα της Πρέβεζας των αρχών του 20ού αιώνα μέσα από τα σημαντικότερα κτίριά της.

ΣΤ΄Ενότητα - 20ός αιώνας- Ιστορία. Κοινωνία. Τέχνη. Λαϊκός Πολιτισμός.
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Μιχάλης Γ. Μερακλής, Ηλίας Σκουλίδας
12:00-12:15 Λάζαρος Συνέσιος, Η απελευθέρωση της Πρέβεζας μέσα από τις πηγές.
12:15-12:30 Θεοφάνης Μαλκίδης, Η μετανάστευση από την Πρέβεζα (1920-1950).
12:30-12:45 Θεοδώρα Δ. Καψάλη, Αγροτικοί οικισμοί της Πρέβεζας σε δημογραφική ανασύνθεση την περίοδο του Μεσοπολέμου (1918-1940).
12:45-13:00 Σταύρος Μαμαλούκος, Η αρχιτεκτονική της κατοικίας στην Πρέβεζα ως τα μέσα του 20ού αιώνα.
13:00-13:15 Ελισάβετ Π. Σαρρή, Ο χαρακτήρας και η δομή της πόλης της Πρέβεζας μέσα από το τοπογραφικό σχέδιο του 1938.
13:15-13:30 Γεωργία Κοντού, Στιγμιότυπα της εκπαιδευτικής ζωής στην Πρέβεζα την εποχή της Μεταξικής δικτατορίας.
13:30-13:45 Κωνσταντίνα Γ. Τσάϊμου, Ιταλική βάση υδροπλάνων στο Βαθύ Πρεβέζης κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, Βάλτερ Πούχνερ
17:00-17:15 Μιχάλης Γ. Μερακλής, Ο Καρυωτάκης και η πόλη του Μεσοπολέμου.
17:15-17:30 Ελένη Κουρμαντζή, Κ. Γ. Καρυωτάκης: «Ένας πρακτικός θάνατος» στην «Πρέβεζα».
17:30-17:45 Δώρα Μέντη, Η λογοτεχνική εικόνα της Πρέβεζας από τον 19ο ως τα μέσα του 20ού αιώνα.
17:45-18:00 Στέλιος Θ. Μαφρέδας, Η Πρέβεζα στη νεοελληνική ποίηση. 18:00-18:15 Ιωάννης Πλεμμένος, Η μουσική κίνηση στην Πρέβεζα το α΄ μισό του 20ού αιώνα: Φιλαρμονική, Μαντολινάτες, Κανταδόροι, Χορωδίες.
(συνέχεια)
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Κωνσταντίνος Π. Βλάχος, Μανόλης Σέργης
19:00-19:15 Βάλτερ Πούχνερ, Η Πρέβεζα και η ηπειρώτικη παράδοση του Θεάτρου Σκιών.
19:15-19:30 Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου και Νάντια Μαχά-Μπιζούμη, Έχει η Πρέβεζα τοπική φορεσιά;
19:30-19:45 Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου, Η σκιαγράφηση μιας εποχής στην πόλη της Πρέβεζας. Ο Αλή Ντίνο Μπέη και τα σχέδιά του.
19:45-20:00 Δημήτριος Ελ. Ράπτης, Τα δικαιοπρακτικά έγγραφα ως πηγή του τοπικού λαϊκού πολιτισμού. Η περίπτωση της Πρέβεζας.
20:00-20:15 Κώστας Δημ. Κονταξής, Ο λαϊκός πολιτισμός της Πρέβεζας και της περιοχής της μέσα από τα δημοτικά της τραγούδια.

ΚΥΡΙΑΚΗ-SUNDAY 20.09.2009
20ός αιώνας- Ιστορία. Κοινωνία. Τέχνη. Λαϊκός Πολιτισμός.
ΠΡΟΕΔΡΕΙΟ: Απόστολος Παπαϊωάννου, Δημήτρης Ελ.Ράπτης
11:00-11:15 Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού, Ταξίδι στον κόσμο των γυναικών της Πρέβεζας (20ός αιώνας)- Τα όρια της προσδοκίας, το ήθος της επιβίωσης.
11:15-11:30 Κώστας Ζήκας, Πολεοδομία και αρχιτεκτονική των κοιμητηρίων- Η περίπτωση της Πρέβεζας.
11:30-11:45 Δήμητρα Γουβιά, Αρχείο Ληξιαρχείου Δήμου Πρέβεζας.
11:45-12:00 Μανόλης Σέργης, Αγών Πρεβέζης: Η ταυτότητα της εφημερίδας. Μια σύγχρονη λαογραφική θεώρηση.
12:30-13:00 Χρήστος Σταυράκος, Συμπεράσματα του Συμποσίου - Conclusions of the Symposium.
Αποχαιρετιστήριο Γεύμα – Farewell Lunch

Τιμητική Επιτροπή

Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Νικοπόλεως και Πρεβέζης κ. Μελέτιος, Ιωάννης Π. Γεροθανάσης, Πρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Γεώργιος Π. Παπαγεωργίου, Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Σωτήριος Β. Λουκάς, Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Δημήτριος Γ. Στεφάνου, Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Ευάγγελος Χρυσός, Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής, Μαρία Νυσταζοπούλου Πελεκίδου, Ομότιμη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Δημήτριος Πανοζάχος, Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Ηπείρου, Βασίλειος Ιωάννου, Νομάρχης Πρέβεζας, Μιλτιάδης Κλάπας, Δήμαρχος Πρέβεζας


Επιστημονική Επιτροπή
Γεώργιος Π. Παπαγεωργίου, Αντιπρύτανης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας- Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Γεώργιος Πλουμίδης, Ομότιμος Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας – Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Μιχαήλ Κορδώσης, Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας- Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Βασίλειος Νιτσιάκος, Πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας – Αρχαιολογίας, Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας – Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Αγγελική Σταυροπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας- Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Μαρίνα Βρέλλη–Ζάχου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας- Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Χρήστος Σταυράκος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας- Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Σταύρος Μαμαλούκος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Αρχιτεκτόνων Πανεπιστημίου Πατρών

Οργανωτική Επιτροπή
Πρόεδρος: Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας- Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Αντιπρόεδρος: Νίκος Δ. Καράμπελας, Πρόεδρος του Ιδρύματος «Ακτία Νικόπολις», Γραμματέας: Χρήστος Σταυράκος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας- Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Μέλη: Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου, Διευθύντρια 8ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος «Ακτία Νικόπολις», Σοφία Λαχανά, Αντιδήμαρχος Δήμου Πρέβεζας, Γεράσιμος Σολδάτος, Πρόεδρος Kοινωφελούς Eπιχείρησης Δήμου Πρέβεζας.

Γραμματεία
Βασίλης Πολυχρονόπουλος, Διδάκτορας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Βούλα Σοφοπούλου, Ιστορικός, Ίδρυμα «Ακτία Νικόπολις», Μαρία Τασούλη, Ίδρυμα «Ακτία Νικόπολις», Θεοδώρα Τσόλκα, Δήμος Πρέβεζας, Όλγα Φώτη, Δήμος Πρέβεζας

Σάββατο 1 Αυγούστου 2009

Πολιτιστικός Αύγουστος 2009- Όλες οι εκδηλώσεις στα Γιάννενα και την Ήπειρο


Φωτογραφία της Βούλας Παπαϊωάννου.
Η αναδρομική έκθεση στο έργο της θα ξεκινήσει στις 8 Αυγούστου στο Μονοδένδρι


Ένας οδηγός επιβίωσης στον πολιτιστικό Αύγουστο στα Γιάννενα και την Ήπειρο, όπως τον οργανώσαμε αξιοποιώντας διάφορες πηγές (δελτία Τύπου, ΜΜΕ, μπλογκ). Περιλαμβάνονται αξιόλογες εκδηλώσεις, πολλές από τις οποίες όμως χάνονται μέσα στον ορυμαγδό της πληροφόρησης και τον ερασιτεχνισμό με τον οποίο αντιμετωπίζει μέρος του τοπικού Τύπου σε κάθε νομό, τον πολιτισμό. (δεκτές φυσικά και άλλες εκδηλώσεις στο email μας metaxifilon@gmail.com).


27 Ιουλίου- 2 Αυγούστου- Διεθνές φεστιβάλ κρουστών Κρουστοπανύγηρις υπό τη διεύθυνση του Νίκου Τουλιάτου στο Κομμένο της Άρτας, με πολλές συναυλίες και παράλληλες εκδηλώσεις. Όλο το πρόγραμμα www.percussioncamp.gr.

24 Ιουλίου- 8 Αυγούστου- H 11η Διεθνής συνάντηση πολυφωνικού τραγουδιού. Στην Ήπειρο το πρόγραμμα που απομένει έχει ως εξής: 1/8: Φαράγγι Καλαμά, Οσδίνα, Παλιοχώρι, 2/8: Πολύδροσο, Μίχλα, Αρχαία Φανωτή, 3/8: Ελατοχώρι, Παραμυθιά, 4/8: Βουθρωτό, Φοινίκη, Παλιά Σαγιάδα (βλέπε και www.polyphonic.gr).

27 Ιουλίου- 31 Αυγούστου- 43 έργα της Ρωσικής Πρωτοπορίας από τη Συλλογή Κωστάκη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη (εδώ) εκτίθενται με τίτλο Αντικειμενικό- Μη Αντικειμενικό στο Πνευματικό Κέντρο Λευκάδας στο πλαίσιο των εκδηλώσεων Γιορτές Λόγου και Τέχνης.

24 Ιουλίου- 24 Αυγούστου- Περιοδεία του Δημοτικού Θεάτρου Ιωαννίνων με το έργο «Λα Μοσκέτα». Τον Αύγουστο: 1 Σάββατο- Πράμαντα, 2 Κυριακή- Τύρια, 3 Δευτέρα- Παρακάλαμος, 5 Τετάρτη- Βαριάδες, 6 Πέμπτη- Γοργόμυλος, 7 Παρασκευή- Πυρσόγιαννη, 8 Σάββατο- Συρράκο, 9 Κυριακή- Δελβινάκι, 10 Δευτέρα- Ματσούκι, 11 Τρίτη- Σκούπα, 12 Τετάρτη- Κτιστάδες Άρτας, 13 Πέμπτη- Γρεβενότι, 14 Παρασκευή- Πέραμα,16 Κυριακή- Γρανίτσα,17 Δευτέρα- Πάπιγγο, 18 Τρίτη- Κήποι. Έναρξη 9.30 μμ. έως τις 14 Αυγούστου και 9.00 μμ. από τις 16 Αυγούστου και μετά.

29 Ιουλίου- 2 Αυγούστου- Έκθεσης εικαστικών καλλιτεχνών στο «Σπίτι του παιδιού» και στο Πολιτιστικό κέντρο της Δωδώνης στο πλαίσιο των Δωδωναίων του Δήμου Δωδώνης. έως 2 Αυγούστου (επισκέψεις 7μμ. έως 9μμ.). Συμμετέχουν στην Αγιογραφία: Αθανασοπούλου Έλενα, Αντώνης Κωνσταντίνος, Καραγιάννη Αθανασία, Κότση Μαρία, Τάτση Μαρία, στη Ζωγραφική: Βέργου Ελευθερία, Γκαλτέμης Χριστουδολος, Γκαλτέμης Κοσμάς, Δογορίτη Τίνα, Καλλής Νικόλαος, Καρασταμάτης Αντώνης, Λαρδας Πέτρος, Λιτσοπούλου Μαρία, Μάκος Σπύρος, Μέλη Ιωάννα, Μήτσης Γεώργιος, Μουσαφίρης Κωνσταντίνος, Νάκου Ευφροσύνη, Νάστος Βασίλης, Σέλιος Οδυσσέας, Τάτση Ελισάβετ, Τζιοβάρας Σταμάτης, στη Φωτογραφία: Πολυδεύκης Ασωνίτης, Κωνσταντίνος Ιγνατιάδης, Δημήτριος Δημόπουλος, Αιμίλιος Νέος, Τένης Παναγιωτίδης, Αδαμαντία Χελιδώνη.

31 Ιουλίου, 1-3 Αυγούστου- Παραμυθοπεράσματα στα Κάτω Πεδινά στο Ζαγόρι. Διοργάνωση Πολιτιστικός Σύλλογος Κάτω Πεδινών. Παιδαγωγική ομάδα: Παναγιώτα Κολοκυθά, Αλεξάνδρα Πυρπιρή, Μαρίβα Ζωγραφάκη
31 Ιουλίου: 20:00 Κόκκινη Κλωστή δεμένη … Παραμύθια για παιδιά, 1 Αυγούστου:
19:00 Τα παιδιά δημιουργούν με πηλό, 21:00 Κουκλοθέατρο «Η αρπαγή της Περσεφόνης» με την ομάδα «Το κουκλοθέατρο έρχεται», 2 Αυγούστου: 20:00 Ελάτε να φτιάξουμε κούκλες με φυσικά υλικά, 3 Αυγούστου: 21:30 Ας πούμε παραμύθια και για τους μεγάλους με τσιπουράκι στη πλατεία- καλοδεχούμενα και τα δικά σας παραμύθια.

1-5 Αυγούστου- Art Tzoumerka festival, ένα καταξιωμένο φεστιβάλ στο Δασικό Χωριό του Καταρράκτη. Το πρόγραμμα συναυλιών έχει ως εξής: 1 Αυγούστου: 20.00 Τελετή έναρξης
21.00 Συναυλία παραδοσιακής μουσικής με τον Γρηγόρη Καψάλη, 23.00 Προβολές ταινιών μικρού μήκους, 2 Αυγούστου: 19.00 Blues People Incoprorated, 20.30 Blues Wire 22.00 Takis Barberis group, 3 Αυγούστου: 20.00 Συναυλία μεσογειακής και oriental μουσικής με το σχήμα «Αρώματα της Ανατολής», 21.30 Χαϊνηδες, 4 Αυγούστου 21.30 Παράσταση θεάτρου σκιών με τον Άθω Διανέλλη, 22.00 Προβολές ταινιών, 5 Αυγούστου 21.00 Τελετή λήξης, 21.30 Προβολές ταινιών. Ημερήσιο εισιτήριο: 10 ευρώ, Πενθήμερο εισιτήριο: 30 ευρώ. Πληροφορίες και στο www.tzoumerka-art-festival.gr.

1 Αυγούστου- Η θεατρική εκδοχή της ραδιοφωνικής Λιλιπούπολης με πρωταγωνιστές τους Family Voices στο Δημοτικό Κηποθέατρο της Πρέβεζας στις 21.00. Είσοδος 15 ευρώ.

1 Αυγούστου- 2ο Μοναστήρι music festival στη Ζίτσα. Μια συναυλιακή βραδιά με ελεύθερη είσοδο από τον Δήμο Ζιτσας σε συνεργασία με το «Μοναστήρι cafe-restaurant». Παίζουν οι: NORMA, Σπύρος Γραμμένος και Redici Calabre. Από τις 9 το βράδυ.

2 Αυγούστου- Πανηγύρι στην Πρωτόπαππα με τα Χάλκινα της Γουμένισσας.

3 Αυγούστου- Εκδήλωση του Συλλόγου Παλιών Γιαννιωτών στα Λιθαρίτσια στις 21.30

3-21 Αυγούστου- Ηπειρωτικά 2009 του Δήμου Ιωαννιτών. Θεατρικές παραστάσεις στο υπαίθριο θέατρο της ΕΗΜ:
3 Αυγούστου στις 21.30 ο Κουρέας της Σεβίλλης από το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης σε σκηνοθεσία του Θανάση Θεολόγη. Παίζουν οι: Γιώργος Παρτσαλάκης, Νίκος Δαδινόπουλος, Τάσος Παλαντζίδης, Γιάννης Αϊβάζης, Θάλεια Προκοπίου κ.α Τιμές εισιτηρίων: 20€. Φοιτητικό-μαθητικό: 15€.
6 Αυγούστου στις 21.30 το έργο των Θανάση Παπαθανασίου και Μιχάλη Ρέππα Συμπέθεροι από τα Τίρανα. Παίζουν οι: Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Βίκυ Σταυροπούλου, Τζόυς Ευείδη, Δημήτρης Μαυρόπουλος, Δήμητρα Στογιάννη κ.α Τιμές εισιτηρίων: 23€. Φοιτητικό-μαθητικό: 18€. Παιδικό: 12€.
19 Αυγούστου στις 21.15 Προμηθέας δεσμώτης του Αισχύλου από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ρούμελης σε σκηνοθεσία Χρίστου Καλαβρούζου. Παίζουν οι: Χρίστος Καλαβρούζος, Παναγιώτης Αδάμ, Βασίλης Κολοβός, Θωμάς Βούλγαρης, Γιώργος Μωρόγιαννης, ΓιούληΤάσιου. Τιμές εισιτηρίων: 20€. Φοιτητικό-μαθητικό: 15€.
21 Αυγούστου στις 21.15 η Μήδεια του Μποστ σε σκηνοθεσία Πέτρου Φιλιππίδη. Παίζουν οι: Κάτια Δανδουλάκη, Γιώργος Γαλίτης, Πάνος Σταθακόπουλος, Γιώργος Ψυχογιός, Θανάσης Τσαλταμπάσης, κ.α Τιμές εισιτηρίων: 22€. Φοιτητικό-μαθητικό: 17€.

4 Αυγούστου- Συναυλία Θάνου Μικρούτσικου με Ρ. Αντωνοπούλου και Μ. Πασχαλίδη στην Παραμυθιά στις Κατασκηνώσεις στις 21.15, με είσοδο 15 ευρώ (για τις άλλες εκδηλώσεις του Δήμου Παραμυθιάς δείτε εδώ).

4 Αυγούστου- Ο Κουρέας της Σεβίλλης στο Δημοτικό Κηποθέατρο Πρέβεζας στις 21.30 (Είσοδος 20 € ενηλίκων , 15 παιδικό- φοιτητικό).



5 Αυγούστου- Άλκηστη του Ευριπίδη από το Εθνικό Θέατρο στο υπαίθριο θέατρο της ΕΗΜ σε συνδιοργάνωση με την ΕΗΜ. Σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου. Παίζουν: Μαρία Σκουλά, Χρήστος Λούλης, Αργύρης Ξάφης κ.α Γενική είσοδος 5 ευρώ. Πληροφορίες www.n-t.gr.

5 Αυγούστου- Ο Σύλλογος ερασιτεχνικής αστρονομίας Ιωαννίνων διοργανώνει βραδιά αστρονομικής παρατήρησης στη Σίδερη Θεσπρωτίας (15 λεπτά από την Ηγουμενίτσα), από τις 9.30 το βράδυ και μετά, σε συνδιοργάνωση με τον τοπικό πολιτιστικό σύλλογο.

5-9 Αυγούστου- Γκιζερήματα, δηλαδή πεζοπορίες στα μονοπάτια και τους τόπους γύρω από το Καπέσοβο, αλλά και γλέντια με τη φροντίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Καπεσόβου «Ο Αλέξης Νούτσος». Πληροφορίες στον Θουκυδίδη Παπαγεωργίου (τηλ. 6979983797).

6 Αυγούστου- Με το φεγγάρι στους αρχαιολογικούς χώρους. Εκδηλώσεις του υπουργείου πολιτισμού και των κατά τόπους φορέων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία όλης της Ελλάδας υπό το φως του φεγγαριού. Στην Ήπειρο στο Ιτς Καλέ των Ιωαννίνων ο Ηλίας Λιούγκος, στην Νικόπολη ο Ορφέας Περίδης και ο Μανώλης Ρασούλης και στον Πύργο Ραγίου στη Θεσπρωτία ο Γιάννης Κούτρας. Η είσοδος είναι ελεύθερη. Ελεύθερη ως και μετά τα μεσάνυχτα θα είναι ακόμα η είσοδος σε χώρους όπως η αρχαία Δωδώνη, το Ορράον και το Νεκρομαντείο του Αχέροντα στην Πρέβεζα η Γιτάνη στους Φιλιάτες, η Ελέα Παραμυθιάς κ.α.

7 Αυγούστου- Ο Δημήτρης Γούζιος και το μουσικό σύνολο Voce σε μια συναυλία έντεχνου τραγουδιού στο λυόμενο θέατρο της αρχαίας Δωδώνης, στις 21.30. Στο πλαίσιο των Δωδωναίων του Δήμου Δωδώνης (www.dodoni.gr)

7 Αυγούστου- Ο Μανώλης Ρασούλης και ο Ορφέας Περίδης παρουσιάζουν τα τραγούδια τους σε μια μουσική συναυλία υπό τον τίτλο Τρελοί και Αδέσποτοι. Στην πλατεία των Άνω Πεδινών στις 9 το βράδυ σε διοργάνωση του Πολιτιστικού Συλλόγου Πανωσουδενιωτών.

7-13 Αυγούστου- Το Πνευματικό Κέντρο του Τσόπελα Πραμάντων, διοργανώνει τη «Φωνή Βουνώντων» ένα διήμερο με συναυλίες και άλλες εκδηλώσεις τις επόμενες μέρες (θερινό σινεμά, αφιέρωμα στον Ρίτσο, παραδοσιακό γλέντι κ.α). Στο μουσικό διήμερο, στις 7 Αυγούστου εμφανίζονται οι Crama (Dasho Kurti, Απόστολο Βαγγελάκη, Πέτρο Κούρτη, Βασίλη Κετεντζόγλου, Γιάννη Βουτσινά και Ασπασία Στρατηγού) και ο Γιώργος Μεράντζας ενώ στις 8 Αυγούστου ο Σωκράτης Μάλαμας. Οι συναυλίες θα γίνουν στη θέση Ίσιωμα (κοντά στα Πράμαντα) σε υψόμετρο 1.250μ. στις 21:30 κάθε μέρα. Εισιτήρια: 10€ για την πρώτη μέρα, 15€ για τη δεύτερη βραδιά και 20€ για τις δύο βραδιές μαζί. Προπώληση από τις 3 Αυγούστου, σε περίπτερο στην πλατεία των Ιωαννίνων. Πληροφορίες http://tsopeliotes.blogspot.com. Χορηγός επικοινωνίας και ο Ηχώ FM 102,7.

8 Αυγούστου- Έκθεση φωτογραφίας με το έργο της Βούλας Παπαϊωάννου (1898- 1990) από το Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη, στο Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο στο Μονοδένδρι Ζαγορίου από το Ριζάρειο Ίδρυμα και το Μουσείο Μπενάκη. Εγκαίνια στις 7μμ. Η έκθεση θα λειτουργεί 10.00- 17.00 κάθε μέρα εκτός Τρίτης (τηλ. 26530 71573).
Την ίδια μέρα στις 9μμ θα γίνει τελετή μετονομασίας του υπαίθριου θεάτρου του Μονοδενδρίου σε «θέατρο Άγγελος Κίτσος» σε εκδήλωση του Δήμου Κεντρικού Ζαγορίου και του Ριζαρείου.

8-9 Αυγούστου- 6ο φεστιβάλ μουσικής στον Γοργόμυλο (εδώ). Μετέχουν: Socrates, Blues Wire Γάκης και Troublemakers, Μπάμπης Στόκας, Γιάννης Ζουγανέλης, Silver and the Hidden Cash, Norma, Fade Out, Tommorow Christ, Tean Rio.

8- 13 Αυγούστου- Συνεχίζονται οι θερινές παραστάσεις των Αθεράπευτων με το έργο του Ντάριο Φο Δεν πληρώνω, Δεν πληρώνω (κι εδώ). Σάββατο 8/8:Λίθινο, Κυριακή 9/8:Λαγκάδα, Δευτέρα 10/8: Ασπράγγελοι, Τρίτη 11/8:Κάτω Λαψίστα, Τετάρτη 12/8:Βίτσα, Πέμπτη 13/8: Αμπελιά. Η είσοδος σε όλες τις παραστάσεις είναι ελεύθερη για το κοινό. Κάθε παράσταση αρχίζει στις 9:30 το βράδυ.

8 Αυγούστου- Γιορτή σαρδέλας στην Πρέβεζα, στον Άγιο Ανδρέα.

9 Αυγούστου- Εκδήλωση προς τιμή των εθνικών ευεργετών της οικογένειας Σίνα που καταγόταν από το χωριό θα γίνει στο Σκαμνέλι, στο ξενοδοχείο Πίνδος στις 11 το πρωί: Χαιρετισμός από τον εκπρόσωπο της Ακαδημίας Αθηνών, Ακαδημαϊκό Παναγιώτη Βοκοτόπουλο, ομιλία από τον Νομάρχη Ιωαννίνων Αλέξανδρο Καχριμάνη, τον πρώην Δήμαρχο Ιωαννίνων Αναστάσιο Παπασταύρο και τον Φιλόλογο Σπύρο Εργολάβο.

9- 12 Αυγούστου- Σαν παλιό σινεμά, προβολές θερινού σινεμά στα Κάτω Πεδινά στο ετήσιο ραντεβού που μας συνήθισαν οι άνθρωποι του χωριού. Ανά ημέρα θα προβληθούν με τη σειρά: Το χάρισμα της Σεραφίν, Gran Torino, Παρίσι 36 και Παράδεισος στη Δύση.

9 Αυγούστου- Η Άννα Βίσση στην Ηγουμενίτσα, στο παλιό λιμάνι. Στις 10 στην Κέρκυρα και στις 14 Αυγούστου στη Λευκάδα.

9 Αυγούστου- Οι Blues Wire στο Δίλοφο στις 10 το βράδυ.

10 Αυγούστου- Βραδιά αστρονομικής παρατήρησης με τηλεσκόπια στο Ιτς Καλέ από τις 9 και μετά. Τη διοργανώνουν η 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, το Αστεροσκοπείο Ζαγορίου και ο Σύλλογος Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Ιωαννίνων. Η εκδήλωση είναι δωρεάν και ανοιχτή στο κοινό.

10 Αυγούστου- Το Θεατρικό Εργαστήρι Πάργας "Η Αυλαία" ανεβάζει το έργο του Αρκά "Εχθροί εξ' αίματος" στο Νικολίτσι Πρέβεζας.

12 Αυγούστου- Στις 20.30 στην πλατεία Γρανίτσας παρουσίαση του βιβλίου «Γρανίτσα», του Πάνου Δ. Τζιόβα από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γρανίτσας. Παρουσιάζει ο Μιχάλης Κορδώσης, Καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

20 Αυγούστου- Το έργο «Ξύπνα Βασίλη», ανεβαίνει από την Αδελφότητα Ραφτανιτών στην Καρίτσα.

12 Αυγούστου- Στη Μαζαρακιά Θεσπρωτίας "Οι Ηλίθιοι" του Νηλ Σάιμον από τη θεατρική ομάδα Πολυθέαμα (φωτογραφία δεξιά). Στις 21.30 στο πλαίσιο εκδηλώσεων του Δήμου Μαργαριτίου.

16 Αυγούστου- Στο Δημοτικό Κηποθέατρο η Ορχήστρα «Μίκης Θεοδωράκης" παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον ποιητή Γιάννη Ρίτσο για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του.Θα ακουστούν Επιτάφιος, Ρωμιοσύνη, Δεκαοχτώ Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας, από τη Νένα Βενετσάνου, τον Δημήτρη Μπάση, την Καλιόπη Βέτα και τον Αλέξανδρο Χατζή.Προπώληση εισιτηρίων στα γραφεία του Πνευματικού Κέντρου Πρέβεζας με τιμή 20 €.Τιμή εισόδου την ημέρα της εκδήλωσης 25 € ενηλίκων, 20 παιδικό –φοιτητικό.

21-23 Αυγούστου- Γιορτή κρασιού Ζίτσας.

23 Αυγούστου- Εκδήλωση προς τιμή του Μάικλ Δουκάκη στο Βρυσοχώρι Ζαγορίου.

23 Αυγούστου- Η Δέσποινα Βανδή στην Πάργα.

25 Αυγούστου- Μεταλλαγμένη λαϊκή πραγματικότητα με τον Πάνο Αθανασόπουλο και τη Μουσική. Στις 20.30 στο λυόμενο θέατρο της αρχαίας Δωδώνης, στα Δωδωναία 2009.

27 Αυγούστου- Κυκλάμινα 2009 στην Αρίστη με τα «όργανα και εργαλεία της μουσικής» σε επιμέλεια του Γ. Παπαδάκη και συμμετοχή του Αχιλλέα Χαλκιά στο βιολί.

27 Αυγούστου Ο μουσικός Βαγγέλης Αγγέλης εμφανίζεται στο θεατράκι της Σκάλας στις 9.

28 Αυγούστου- Η ομάδα «Κι όμως κινείται» παρουσιάζει την παράσταση χορού Azif- συνεργασία χορευτών και καλλιτεχνών τσίρκου. Στις 20.30 στο λυόμενο θέατρο της αρχαίας Δωδώνης, στα Δωδωναία 2009.

30 Αυγούστου--Η "Λυρική Παμβώτιδα"και φέτος στο Νησί στις 19.30. Η εκδήλωση για την ποίηση της Εταιρεία Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου.