Κυριακή 12 Απριλίου 2009

Γιάννης Πάσχος και Τάσος Κανάτσης στον Τύπο

Θα χρειαστεί ίσως μια ειδικότερη αναφορά, σημειώνω όμως εδώ την άνθηση τα τελευταία δύο χρόνια της καλής ποίησης στα Γιάννενα. Νέοι και παλιότεροι ποιητές εμφανίζονται με πολύ αξιόλογα ποιήματα κι αυτό φαίνεται ότι δεν περνάει απαρατήρητο. Δύο αναφορές αυτές τις μέρες έγιναν στον αθηναϊκό Τύπο σε δύο Γιαννιώτες ποιητές.
Ο Γιάννης Πάσχος δημοσίευσε στη «Βιβλιοθήκη» της Ελευθεροτυπίας την Παρασκευή (εδώ) ένα πολύ ωραίο, μικρό διήγημα με τίτλο «Καθώς ξεπροβάλλει η άνοιξη». Μια ιστορία για την προετοιμασία εν όψει της αναγέννησης που φέρνει η άνοιξη, για τη φύση, για την προδοσία, τον Ιούδα, τα πάθη τα ανθρώπινα. Λίγες λέξεις για μικρές, αλλά σημαντικές στιγμές, όπως ακριβώς λέει και ο υπότιτλος του μπλογκ. Του Γιάννη το μπλογκ το έχω εκ δεξιών γιατί είναι φίλος, οπότε η αντικειμενικότητα δεν κατοικεί σε τούτη την ανάρτηση. Στο μπλογκ του όμως έχει δημοσιεύσει μερικές ιστορίες που τον φέρνουν σε έναν άλλο λογοτεχνικό τόπο από αυτόν των ποιημάτων του. Δεν είμαι σίγουρος γι’ αυτό, γιατί μια μεγάλη ιστορία μπορεί να μοιάζει με διήγημα μπορεί όμως να είναι κι ένα ποίημα με άλλη μορφή. Δεν έχει και τόση σημασία όμως αυτό.
Ο Γιάννης Πάσχος εμφανίστηκε στα γράμματα με το ποιητικό του έργο «Ο Χριστός παρακαλάει το σώμα του να κατέβει από τον σταυρό» στο περιοδικό Οδός Πανός τον Ιανουάριο του 2005. Δύο μήνες μετά, από τις εκδόσεις του περιοδικού, έβγαλε το πρώτο του ποιητικό βιβλίο, τη Lila Teman. Δύο χρόνια μετά, τον Οκτώβριο του 2007, έβγαλε μία ακόμα ποιητική συλλογή, τη «Ζωή εκτός ωραρίου» από τις εκδόσεις Μελάνι και βρήκε ευρύτερη αναγνώριση. Φαίνεται ότι δοκιμάζει τώρα διαφορετικές φόρμες και μεγαλύτερα κείμενα, αυτό που διαβάσαμε όμως στην Ελευθεροτυπία, δείχνει ότι συνεχίζει να οξύνει την εσώτερη αναζήτηση. Ψηλαφεί τη σχέση με το θάνατο και αξιοποιεί στο έπακρο έναν υπονομευτικό, ερωτικό λόγο που σε άλλα φαίνεται στην αρχή να σε πηγαίνει κι αλλού σε καταλήγει.
Να κάνω και μια αναφορά και στη Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας: Τον τελευταίο καιρό την ανέλαβε ο Γιώργος Χρονάς. Τη μετέτρεψε στο πιο βιβλιοφιλικό, λογοκεντρικό ένθετο που έχουμε δει ποτέ σε εφημερίδα μετά το ‘80, την έκανε βαθιά, σοβαρή, αξιόπιστη και έξυπνη, στο πλαίσιο ίσως και μιας αντίστοιχης στροφής της εφημερίδας που φαίνεται και σε άλλες στήλες. Διαβάστε την κάθε Παρασκευή, θα σας απωθήσει λίγο στην αρχή γιατί ξεφεύγει από τα συνήθη, αλλά αν αγαπάτε τις λέξεις θα ενδιαφερθείτε και γι’ αυτές της Βιβλιοθήκης. Κι έχει και στην πρώτη σελίδα κείμενα της Μ. Θεοδοσοπούλου που προσθέτει στα άλλα που γράφει χρόνια τώρα στην Εποχή.
Κλείνω την παρένθεση και πάω στον Τάσο Κανάτση. Τον γνωρίζω χρόνια κι αυτόν και παρακολουθώ τις δικές του λέξεις γιατί με κάνουν να σκέφτομαι δικές μου. Ποιητής που θυμάται, που έχει τη γεύση άλλων εποχών. Έχει εκδώσει αρκετές συλλογές (Τα μέσα δάκρυα από τις εκδόσεις Πλανόδιον, το Ρυμουλκό και την Πολιορκία από τη Δωδώνη, τη Χλεύη του χρόνου από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων κ.α) Επανήλθε πρόσφατα με τα «Ψυχανθή και μετέωρα» από τις εκδόσεις Καστανιώτης (που μπράβο τους που επιμένουν στην ποίηση). Εμείς διακρίναμε μια μετατόπιση του ποιητή σε μια πιο προσωπική, υπαρξιακή συνδιαλλαγή με το χρόνο, με τη συνομιλία με τον παρελθόντα τόπο να περνάει σε δεύτερο επίπεδο. Ο Κώστας Κρεμμύδας, ποιητής και διευθυντής του γνωστού και καλού περιοδικού Μανδραγόρας, γράφει σήμερα στην Κυριακάτικη Αυγή (εδώ) για τη σχέση του Κανάτση με τον Καρυωτάκη και τα δικά του Νηπενθή.
Πολύ χάρηκα με τις δύο αυτές αναφορές του Τύπου σε δύο ποιητές που ζουν στην πόλη μου και μ’ αρέσει να διαβάζω ποιήματά τους.
Θα επανέλθω και για άλλους.