Θυμάστε- δεν μπορεί να μην θυμάστε, δεν πέρασαν ούτε πέντε δέκα χρόνια- όταν η Ελλάδα ήταν η χώρα των μεγάλων προσδοκιών, όταν το όνειρο του «γεμάτου ψυγείου» έμοιαζε τόσο εφικτό. Τότε που το χρήμα γένναγε λέει κι άλλο χρήμα, εύκολα, ανώδυνα.Το αμερικάνικο όνειρο made in Greece τέλειωσε γρήγορα, ας πούμε ουσιαστικά και συμβολικά με την κατάρρευση του χρηματιστηρίου. Ένα σύμπτωμα εκείνων των καιρών ήταν ότι είχε εξαφανιστεί η εργασία. Δεν ήταν της μόδας ο εργαζόμενος, ο εργάτης, αλλά ο επιτυχημένος, εκείνος που τα καταφέρνει, ο «δες τον τον μπαγάσα». Δεν ήταν μόνο ελληνικό φαινόμενο, παντού στον κόσμο, η εργασία έμοιαζε σαν κατάλοιπο του παρελθόντος. Στους καιρούς των funds και της global economy, το προλεταριάτο έσβηνε μαζί με το τέλος της ιστορίας (του). Τι καιροί κι εκείνοι… Και πόσο μακρινοί.
Τον κόσμο της εργασίας τον είδα πριν από λίγες ώρες σε μια ταινία που έφερε στα Γιάννενα το 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στο πρόγραμμα των εκδηλώσεών του ανά την επαρχία. Είδα ανθρώπους να εργάζονται σκληρά στην ταινία του Γιώργου Ματσίκα «Άρτα. Τα καλάμια του Σάκη. Η νταλίκα του Ηλία. Ο δρόμος για τη Φλώρινα. Φασόλια γίγαντες» (εδώ). Μια απλή, όμορφη ταινία ντοκιμαντέρ που πάει ευθεία στο στόχο και αποκαλύπτει πώς ζουν οι άνθρωποι σήμερα στη χώρα μας.
Στην Άρτα φυτρώνουν τα καλύτερα καλάμια για τις καλλιέργειες με γίγαντες στη Φλώρινα. Με το κασάρι (ένα μεγάλο κοπίδι ας πούμε) και το αλυσοπρίονο, κάποιοι άνθρωποι κόβουν ένα ένα τα καλάμια στην Άρτα, τα φορτώνουν σε φορτηγά κατά χιλιάδες και τα πηγαίνουν στη Φλώρινα όπου χρησιμοποιούνται ώστε να αναρριχώνται οι περίφημοι γίγαντες της περιοχής. Αυτή είναι όλη κι όλη η ιστορία, όπως την περιγράφει ο τίτλος, όπως την περιγράφουν οι εικόνες και οι απλές λεζάντες στο μισάωρο αυτό ντοκιμαντέρ.
Κανείς σε αυτήν τη δουλειά δεν είναι πλούσιος, όλοι για το μεροκάματο δουλεύουν. Αλλά δουλεύουν… θα έχουν τους λόγους τους και τις ανάγκες τους. Κι αυτό το ασήμαντο καλάμι παίζει το ρόλο του στις ζωές τους και στην ελληνική γεωργία.Ο σκηνοθέτης, λειτουργώντας ως δημοσιογράφος, αλλά κυρίως ως το τρίτο μάτι, αναδεικνύει μια πτυχή της «πραγματικής» Ελλάδας. Πραγματικές Ελλάδες υπάρχουν πολλές, όσες τουλάχιστον και οι άνθρωποι που ζουν σε αυτόν τον τόπο. Ενίοτε όμως πιστεύουμε μόνο σε μερικές εκδοχές αυτής της Ελλάδας κι αφήνουμε όλες τις υπόλοιπες στην αφάνεια.
Μακάρι να τη δείξει την ταινία και η τηλεόραση. Όσο για εμένα έμαθα τουλάχιστον και πού πήγαινε εκείνο το φορτηγό με τα καλάμια που είδα πριν από λίγο καιρό στην Εγνατία.
Στις υπόλοιπες προβολές πρόλαβα και είδα την ταινία «Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος γυρίζει τη Σκόνη του χρόνου» του Νίκου Λυγγούρη (εδώ). Πολύ καλή, να τη δείτε για να δείτε πώς σκέφτεται και πώς κινηματογραφεί αυτός ο μεγάλος σκηνοθέτης ο Θ. Αγγελόπουλος, ο οποίος στο παρελθόν έχει τιμήσει κινηματογραφικά όσο κανένας άλλο τα Γιάννενα. Στα Γιάννενα δεν ήρθε ακόμα η Σκόνη του χρόνου. Ήρθε όμως το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (εδώ) κι έφερε μια δροσιά. Και του χρόνου…
