Πέμπτη 26 Φεβρουαρίου 2009

Κάτι (δεν) γίνεται στο Nip/Tuck

Πληκτικός είναι ο πέμπτος κύκλος του Nip/Tuck που προβάλλεται αργά τα βράδια στο Σταρ. Ούτε 10 λεπτά με ζάπινγκ δεν το βλέπω, εκεί που τις καλές μέρες του δεύτερου (κυρίως) και του πρώτου κύκλου έφτανα μέχρι και 20 λεπτά (το κάθε επεισόδιο κρατάει μία ώρα). Στα διάφορα φόρουμ βέβαια των φανατικών τηλεθεατών διαβεβαιώνουν ότι θα καλυτερέψει πάλι και περιμένουν τον επόμενο κύκλο ο οποίος έχει ανακοινωθεί ότι θα φτάνει ως το 2011 (ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων).
Αυτό που βρίσκω απογοητευτικό είναι ότι η σειρά μοιάζει πια με ελληνική σαπουνόπερα όπου όλοι έχουν πάει με όλους, όλοι έχουν κρυμμένα μυστικά για όλους και όλοι αλλάζουν προσωπείο ανά πάσα στιγμή φτάνει να εξυπηρετείται μια υποτιθέμενη δραματικότητα. Κοινώς, όλα γίνονται και στην Εσπερία, «για τη φουκαριάρα τη μάνα» (άντε και για «το φουκαριάρικο το παιδί» στο συγκεκριμένο σίριαλ)- ο πρώτος όμως διδάξας του ’60 στον ελληνικό κινηματογράφο ήταν πολύ πιο συνεπής και σίγουρα πιο συνειδητός στις επιλογές.
Το Nip/Tuck είχε αρχικά ενδιαφέρον ακριβώς γιατί κινούνταν κάτω από το υπόστρωμα των κοινωνικών συμφραζόμενων. Αποκάλυπτε τον άνθρωπο του νέου κόσμου που ανθεί στο περιβάλλον του χρήματος, της ματαιοδοξίας και της διεκδίκησης της αιώνιας νεότητας. Και άγγιζε το κρυφό μυστικό του σήμερα, την εμπορευματοποίηση ακόμα και του έσχατου κυττάρου του σώματος (και της ψυχής κατ’ επέκταση). Το να είσαι νέος και ωραίος, είναι προϊόν που πωλείται και αγοράζεται. Γι’ αυτό και ήταν πολύ πιο προκλητικό όχι όταν έδειχνε σκηνές ακραίου ερωτισμού, αλλά όταν ακολουθούσε το νυστέρι στα ενδόμυχα των σωμάτων. Μας οδηγούσε στο πραγματικό "νόημα της ζωής" που πλέον είναι να πουλάς τα πάντα, ακόμα και κύτταρα λιπώδους ιστού ή σιλικόνη εικονικής κυριαρχίας.
Αν το σώμα έχει καταλήξει να είναι ένα δοχείο από το οποίο αντλείται με τους κουβάδες, κυριολεκτικά, το λίπος, τότε όντως αυτό είναι κάτι που σε προκαλεί να σκεφτείς για την αξία ενός τέτοιου τιμήματος. Είμαστε δοχεία προορισμένα να αδειάζουν κάθε τόσο για να παραμένουν όπως όταν βγήκαν από το εργοστάσιο παραγωγής; Είναι άραγε εφικτό αυτό ή πρόκειται για μία ακόμα αυταπάτη;
Στο σήριαλ η συνταγή του θεάματος έμοιαζε από την αρχή ενδιαφέρουσα και πέτυχε. Χρησιμοποίησε τα πρότυπα του Χόλιγουντ (σεξ, έρωτας και βία) για να τα ανατρέψει με χιούμορ, έπαιξε με τις φαντασιώσεις του πλαδαρού κοινού, έκλεινε το μάτι και στο πιο έξυπνο κοινό με ανατροπές και εύστοχα σχόλια για το life style (όπως για παράδειγμα η θρησκομανία που πιάνει τους βολεμένους και εύπορους). Και έχει και αδιαμφισβήτητα καλή μουσική (κυκλοφορεί το σάουντρακ). Κάπως έτσι θα κέρδισε και τη Χρυσή Σφαίρα το 2005.
Από ‘κεί και πέρα μια σειρά είναι, θα περάσει κι αυτή. Η εθιστική τάση να βλέπουμε σίριαλ (και μάλιστα με τον καθημερινό τρόπο που προβάλλονται κάποια από αυτά στην Ελλάδα γίνεται ακόμα πιο εθιστική), αποτέλεσμα ίσως και του φαινομένου της επιστροφής στο σπίτι κατά τη δεκαετία του ’90, ανατροφοδότησε στις χώρες με μεγάλη παραγωγή μαζικής ψυχαγωγίας και τη γόνιμη σκέψη σεναριογράφων που γεννήθηκαν με τα πρότυπα ζωής του ’80, πέρα δηλαδή από «αγκυλώσεις» ή τρόπους ζωής του μεταπολεμικού παρελθόντος.
Αν αυτό είναι καλό ή κακό δεν έχει τόση σημασία. Τηλεόραση είναι είπαμε… Έχει σίγουρα ενδιαφέρον κοινωνιολογικά ότι ένα μαζικό, νεανικό κοινό σε μεγάλο μέρος του πλανήτη μοιάζει να συγκινείται από δραματοποιημένες καταστάσεις στην οθόνη, στις οποίες αναγνωρίζει τον εαυτό του (ή αυτό που θα ήθελε ως εαυτό που είναι το ίδιο πράγμα). Τείνει όλο και περισσότερο αυτό που βλέπουμε να μοιάζει- έστω και διά της υπερβολής και της διακωμώδησης- με αυτό που ζούμε, κάτι σαν παγκοσμιοποίηση, ομογενοποίηση του στυλ και της έκφρασης. Δεν είναι τέχνη γιατί η τέχνη διαφεύγει του υπάρχοντος και συνομιλεί με αυτό που "δεν ζούμε".
Το αν όμως αυτό που γίνεται, το σήριαλ δηλαδή, γίνεται άλλες φορές πετυχημένα από την πλευρά του θεάματος (α, ρε Ντεμπόρ, πρωτοπόρος ήσουν…) κι άλλες όχι, και αν υπάρχει και ένα άλλο, καλύτερο (πιο ανθρώπινο θα το λέγαμε;) θέαμα, είναι μια συζήτηση εν εξελίξει. Συζήτηση όμως που αφορά πολύ μικρότερο κοινό από αυτό των σήριαλ.
Όσο για το Nip/Tuck ας περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει…